De Autoriteit Persoonsgegevens krijgt vanaf 2025 structureel 8 miljoen euro extra om haar taken uit te voeren. Ook de komende jaren krijgt de toezichthouder er miljoenen euro’s bij. Om de werkdruk te verlichten komt er ook een algoritmetoezichthouder. Dat blijkt uit de budgettaire bijlage van ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’, het coalitieakkoord van kabinet Rutte IV.
De afgelopen jaren moest de privacywaakhond zich zien te redden met een budget van 25 miljoen euro. Veel te weinig, zo beweert Aleid Wolfsen, bestuursvoorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens. Hij klaagt al jaren dat zijn organisatie over te weinig geld beschikt om zijn wettelijke taken naar behoren uit te voeren.
Marktonderzoeker KPMG onderzocht afgelopen jaar de financiële boeken van de Autoriteit Persoonsgegevens. De conclusie was dat de toezichthouder inderdaad geld tekort komt. Volgens de onderzoekers heeft de AP minimaal 66,5 miljoen euro nodig voor voorlichting en om privacyklachten en meldingen van datalekken af te handelen. Wolfsen vroeg demissionair minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming om een ‘structurele financiering’ van 100 miljoen euro.
Toen minister Dekker zei dat hij het besluit over extra geld zou overlaten aan een nieuw kabinet, schoot dat in het verkeerde keelgat bij Wolfsen. “Dit is zeer zorgelijk. Wij kunnen al jaren ons werk niet goed genoeg doen, simpelweg omdat we te weinig mensen hebben. Maar in plaats van een verhoging, wordt ons budget bevroren.” Hij herhaalde dat het afhandelen van een privacyklacht inmiddels ruim een half jaar duurt omdat er nog 10.000 klachten op de plank liggen.
Gelukkig wordt de soep nooit zo heet gegeten als zij wordt opgediend. Uit de financiële onderbouwing van het coalitieakkoord, dat woensdag na een formatieperiode van 271 dagen werd gedeeld met de Tweede Kamer, blijkt dat het nieuwe kabinet de portemonnee trekt. Volgend jaar krijgt de AP er 2 miljoen euro bij. In 2023 en 2024 wordt er respectievelijk 4 en 6 miljoen euro extra op de bankrekening van de toezichthouder gestort. Vanaf 2025 krijgt de privacywaakhond er structureel 8 miljoen euro bij.
“We erkennen fundamentele burgerrechten online”, zo staat er in het regeerakkoord. “We versterken daarom veilige digitale communicatie en passen geen gezichtsherkenning toe zonder strenge wettelijke afbakening en controle. We investeren in een sterke positie van de Autoriteit Persoonsgegevens en versterken samenwerking en samenhang tussen de diverse digitale toezichthouders.”
Dat is niet alles. In het regeerakkoord schrijven de coalitiepartijen dat er een ‘algoritmewaakhond’ in het leven wordt geroepen. Daarvoor heeft het kabinet een bedrag vaan 3,6 miljoen euro gereserveerd. Dit bedrag wordt vanaf 2023 vrijgemaakt.
“We regelen wettelijk dat algoritmes worden gecontroleerd op transparantie, discriminatie en willekeur. Een algoritmetoezichthouder bewaakt dit. De overheid geeft het goede voorbeeld door niet meer data te verzamelen en onderling te delen dan nodig en ontwikkelt regels voor data ethiek in de publieke sector”, zo valt er te lezen in het coalitieakkoord. Op deze manier wil de overheid mensen ‘een eigen online identiteit en regie over hun eigen data’ geven.
Met de oprichting van een algoritmewaakhond gaat een langgekoesterde wens van de Tweede Kamer in vervulling. Toenmalig D66-Kamerlid Kees Verhoeven vroeg er in 2018 al om. Over de formele bevoegdheden van deze nieuwe instantie is nog niets bekend.
Download het ‘Coalitieakkoord’ hier.
Download de ‘Budgettaire bijlage’ hier.
