Het Europees Parlement roept op tot toekomstbestendige regels voor digitale diensten, zoals online platforms en marktplaatsen, en een bindend mechanisme om illegale online-inhoud aan te pakken.
Deze avond hebben de Parlementsleden twee verschillende “initiatiefverslagen van wetgevende aard” goedgekeurd. Daarin roepen ze de Commissie op om de huidige tekortkomingen in de online omgeving aan te pakken in het wetgevingspakket inzake digitale diensten (WDD). Dat pakket moet de Commissie in december voorstellen.
De huidige EU-regels voor digitale diensten bleven grotendeels onveranderd sinds de e-commerce richtlijn twintig jaar geleden werd aangenomen. Met dit nieuwe pakket wil de Europese Unie op EU-niveau vorm geven aan de digitale economie en de normen bepalen voor de rest van de wereld, zoals ze dat ook heeft gedaan op het vlak van gegevensbescherming.
De Parlementsleden vinden dat alle digitale dienstverleners die in derde landen zijn gevestigd, zich moeten houden aan de WDD-regels als hun diensten ook gericht zijn op consumenten of gebruikers in de EU.
Er moet een mechanisme voor melding en actie worden opgezet, zodat gebruikers mogelijke illegale online content of -activiteiten kunnen melden bij online tussenpersonen. Een dergelijk mechanisme zou online tussenpersonen helpen snel te reageren en transparanter te zijn met betrekking tot de stappen die zij hebben ondernomen tegen mogelijk illegale content. Gebruikers moeten beroep kunnen aantekenen via een nationaal orgaan voor geschillenbeslechting.
Het Parlement pleit voor een strikt onderscheid tussen illegale content en schadelijke content: de aansprakelijkheidsregeling zou enkel betrekking mogen hebben op “illegale content” als bepaald in de Europese of nationale wetgeving.
Platforms zouden geen uploadfilters mogen gebruiken of om het even welke vorm van voorafgaande controle mogen toepassen voor schadelijke of illegale content. In de plaats daarvan moet de uiteindelijke beslissing over de rechtmatigheid van de content volgens de Parlementsleden door een onafhankelijke rechter worden genomen en niet door particuliere ondernemingen.
Schadelijke content, haatzaaiende uitlatingen en desinformatie moeten worden aangepakt door grotere transparantie verplicht te maken en door burgers te helpen digitale en mediageletterdheid te verwerven met betrekking tot de verspreiding van dergelijke content.
Het Parlement vindt dat het beginsel “wat offline illegaal is, is dat ook online” en de beginselen van consumentenbescherming en veiligheid van de gebruiker de leidende beginselen moeten worden voor het toekomstige WDD.
Platforms en online tussenhandelsdiensten moeten hun inspanningen opvoeren om valse beweringen te detecteren en verwijderen, en malafide handelaren aan te pakken. Een voorbeeld van malafide handel is de online verkoop van vervalste medische apparatuur of gevaarlijke producten, zoals tijdens de COVID-19-uitbraak.
De Parlementsleden riepen ook op tot de invoering van een nieuw “ken uw zakelijke klanten”-beginsel. Dat beginsel zou platforms verplichten om frauduleuze bedrijven die hun diensten gebruiken voor de verkoop van illegale en onveilige producten en content, te controleren en tegen te houden.
Er moeten ook specifieke regels worden voorgesteld om tekortkomingen van de markt die worden veroorzaakt door grote platforms, te voorkomen (in plaats van deze alleen maar te verhelpen). Zo kunnen de markten worden opengesteld voor nieuwkomers zoals kleine en middelgrote ondernemingen en start-ups. Meer informatie over de eisen van de Commissie interne markt, die door de plenaire vergadering werden gesteund met 571 stemmen voor, 26 tegen en 94 onthoudingen, vindt u hier en hier.
De Parlementsleden willen gebruikers meer controle bieden over wat ze online te zien krijgen. Zo willen ze dat gebruikers de mogelijkheid krijgen om af te zien van alle contentcuratie en willen ze hen minder afhankelijk maken van algoritmen. Gerichte reclame moet strenger gereguleerd worden ten gunste van minder indringende, in context geplaatste vormen van reclame die minder data vereisen en niet afhangen van eerdere interactie van de gebruiker met de content. EP-leden verzoeken de Commissie na te gaan welke mogelijkheden er zijn om gerichte reclame te reguleren, met inbegrip van een geleidelijke afschaffing die leidt tot een verbod.
Het WDD zou ook het recht moeten omvatten om indien mogelijk anoniem gebruik te maken van digitale diensten. Om de naleving van de nieuwe regels te waarborgen, moet de Commissie tot slot beoordelen wat de opties zijn voor het opzetten van een Europese controle-entiteit die boetes kan opleggen. Meer details over de eisen van de Commissie juridische zaken die werden goedgekeurd met 637 stemmen voor, 26 tegen en 28 onthoudingen, vindt u hier en hier.
Een derde niet-wetgevingsresolutie van de Commissie burgerlijke vrijheden, die werd goedgekeurd met 566 stemmen voor, 45 tegen en 80 onthoudingen, spitst zich toe op onderwerpen die met grondrechten te maken hebben. In de resolutie wordt ervoor gepleit om zorgvuldig, evenredig en niet-discriminerend te werk te gaan bij het verwijderen van content. De vrijheid van meningsuiting en informatie, alsook de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en van persoonsgegevens moeten immers worden gewaarborgd. De Parlementsleden wijzen er verder op dat microtargeting op basis van de kwetsbaarheden van mensen een probleem is. Dat geldt ook voor de verspreiding van haatzaaiende uitlatingen en desinformatie. Daarom willen de Parlementsleden meer transparantie over de monetisatiestrategieën van online platforms.
