Het thema ‘I in het hart’ van de nieuwe I-strategie Rijk heeft als doel dat beleid en uitvoering samen de kansen van digitalisering pakken. Een goed voorbeeld is het programma Veranderopgave Inburgering, waarbij IV (informatievoorzienings)-professionals vanaf de start zijn betrokken, ook bij de uitwerking van de nieuwe wet. Maartje Roelofs en Saskia Boersma (ministerie van SZW) vertellen over de ervaringen daarbij. “We worden behoed voor fouten, omdat aan de voorkant al is meegedacht. Daardoor is de wet uiteindelijk beter uitvoerbaar.”
Zorgen dat inburgeraars zo snel mogelijk meedoen in de samenleving, bij voorkeur met betaald werk. Dat is één van de maatschappelijke opgaven waar SZW voor staat. In 2018 bleek uit een evaluatie dat het huidige inburgeringsstelsel onvoldoende werkt. Nieuwkomers beheersen bijvoorbeeld niet altijd binnen drie jaar de Nederlandse taal. Een nieuw inburgeringsstelsel moet nieuwkomers beter helpen. In het nieuwe stelsel zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering. SZW ondersteunde hen bij de voorbereiding – de nieuwe Wet inburgering ging in op 1 juli 2021 – met het programma Veranderopgave Inburgering (VOI). Het stelsel moet breed gedragen worden. Daarom werd besloten dit traject anders dan anders aan te pakken. Zo zijn de kaders van de nieuwe wet samen met allerlei belanghebbenden gemaakt.
Informatievoorziening en gegevensuitwisseling zijn belangrijk in VOI, want ketenpartners, zoals IND, COA, DUO en gemeenten moeten onderling gegevens kunnen delen. En de juiste informatie moet bij de inburgeraar terechtkomen.
Maartje Roelofs en Saskia Boersma van het programma VOI vertellen hoe de I-component vroeg in het proces is geïntegreerd. “Bij de start van het programma is al nagedacht over de impact. Als je eerst de wetgeving regelt en daarna de uitwerking, loop je het risico dat achteraf blijkt dat je ergens geen rekening mee had gehouden. Daarom hebben wij al bij de uitwerking van de wet teamleden met kennis van informatievoorziening betrokken. Natuurlijk is niet alleen IV-kennis nodig, maar ook de wil om anderen te begrijpen en de politieke context te snappen. Ons proces bleek best een uitdaging voor beide kanten, zowel voor beleidsmedewerkers als voor IV-teamleden.”
“De impact van deze vroege samenwerking is groter dan alleen meer zicht op de digitaliserings- en informatiseringsopgave. De kwaliteit van de wet- en regelgeving verbetert, ook de programmasturing is professioneler geworden door de kennis en ervaring van onze IV-ers. We worden behoed voor fouten, omdat aan de voorkant al is meegedacht. Daardoor is de wet uiteindelijk beter uitvoerbaar.”
De casus ‘Inburgering’ is ook opgenomen in de I-strategie Rijk 2021 – 2025 als praktijkvoorbeeld bij het thema I in het hart.
