Als de EU en VS er niet in slagen om afspraken te maken over de uitwisseling van gegevens tussen Europese en Amerikaanse bedrijven en organisaties, dan ziet Meta slechts één uitweg. Het moederbedrijf van Facebook en Instagram kan dan niet langer deze diensten aanbieden op het Europese vasteland. En Meta is niet de enige die er zo over denkt.
Dat schrijft het Amerikaanse technologiebedrijf in de toelichting op de financiële prestaties van het vierde kwartaal van 2021. Mark Scott, journalist bij he online platform Politico, ontdekte dat.
Woensdag presenteerde Meta de kwartaalcijfers over de laatste drie maanden van afgelopen jaar. Op het eerste oog zagen de cijfers er rooskleurig uit: de omzet steeg tot ruim 33,6 miljard dollar, omgerekend een stijging van bijna 20 procent ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. De Prognose voor de eerste drie maanden van 2022 ziet er ook goed uit: Meta verwacht tussen de 27 en 29 miljard dollar aan omzet te behalen, een toename van 3 tot 11 procent ten opzichte van het eerste kwartaal van 2021.
Ondanks de positieve resultaten waren beleggers niet te spreken. Zij hadden gerekend op hogere cijfers. Daarnaast zagen zij dat het aantal actieve dagelijkse gebruikers was gedaald van 1,93 miljard naar 1,929 miljard. Het verschil is slechts één miljoen gebruikers. Het was de eerste keer sinds de oprichting van Facebook dat het aantal actieve gebruikers afnam. En dat zat aandeelhouders niet lekker.
Nabeurs kelderde de koers van Meta met 25 procent. In minder dan een dag tijd verloor het techbedrijf 230 miljard dollar van zijn waarde. Topman Mark Zuckerberg raakte door deze koersval donderdag 29 miljard dollar van zijn vermogen kwijt.
Zoals alle grote Amerikaanse bedrijven verplicht zijn, publiceerde Meta een toelichting bij de kwartaalcijfers. Een document waar de doorsnee belegger niet de moeite voor neemt om het door te nemen. Politico-journalist Mark Scott deed dat wel.
Terwijl hij dat stuk las, zag hij een opmerkelijke uitspraak voorbijkomen. “Als er geen nieuw trans-Atlantisch kader voor gegevensoverdracht wordt aangenomen en wij niet kunnen blijven vertrouwen op modelcontracten of andere alternatieve middelen voor gegevensoverdracht van Europa naar de Verenigde Staten, zijn wij waarschijnlijk niet langer in staat om een aantal van onze belangrijkste producten en diensten, waaronder Facebook en Instagram, in Europa aan te bieden.”
Bovenstaande opmerking is een verwijzing naar een uitspraak van het Europees Hof van Justitie uit de zomer van 2020. De rechter zette een streep door het Privacy Shield, een overeenkomst tussen de EU en VS dat de uitwisseling van gegevens tussen bedrijven regelde. Het raamwerk was in strijd met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en dus niet rechtsgeldig. De AVG eist namelijk dat bedrijven aan de andere kant van de Atlantische Oceaan gelijkwaardige opslag- en beveiligingsmaatregelen hanteren als hier in Europa. Dat was volgens het Hof niet het geval.
Inmiddels onderhandelen de EU en VS al meer dan anderhalf jaar over een opvolger van het Privacy Shield. En naar verwachting gaat het nog wel even duren voordat deze er is. Tot die tijd moeten bedrijven hun afspraken vastleggen in modelcontracten, ook wel Standard Contractual Clauses (SCC’s) of Binding Corporate Rules (BCR) genoemd. Veel Europese bedrijven verzaken dat. Daarom heeft de Oostenrijkse privacyactivist Max Schrems bij de Autoriteit Persoonsgegevens en andere nationale toezichthouders ruim honderd klachten ingediend.
Of Meta diensten als Facebook en Instagram daadwerkelijk uit Europa haalt, is nog maar de vraag. De soep wordt immers niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend. Een woordvoerder van Meta vertelt tegenover RTL Nieuws dat het Amerikaanse bedrijf dit wil voorkomen. “We hebben absoluut geen wens en geen plannen om ons terug te trekken uit Europa.”
“Maar de simpele realiteit is dat Meta, en vele andere bedrijven, organisaties en diensten, afhankelijk zijn van data-overdracht tussen de EU en de VS om wereldwijde diensten te verlenen. Net als andere bedrijven hebben we de Europese regels gevolgd en vertrouwen we op standaardcontractbepalingen en passende gegevenswaarborgen om een wereldwijde service te verlenen”, vertelt de woordvoerder verder.
Duidelijke en internationaal geldende spelregels om gegevens te mogen uitwisselen is volgens hem de enige oplossing. Hij benadrukt dat “ruim 70 andere bedrijven” met dezelfde zorgen zitten als Meta, zowel in de EU als de VS.
