Slimme camera’s Universiteit Leiden definitief op zwart

Dat bevestigt het College van Bestuur (1) in een persverklaring.

Slimme camera’s zorgen voor consternatie

In oktober 2020 valt het besluit van het College van Bestuur om 371 slimme camera’s op te hangen in zeven gebouwen en acht onderwijsruimten op de campus van Universiteit Leiden. Met behulp van deze camera’s wil men op een privacyvriendelijke manier controleren of studenten, bezoekers, schoonmakers en andere personeelsleden zich aan de coronaregels houden. Daarnaast wil het bestuur het aantal mensen op het universiteitsterrein beter monitoren en de benutting van onderwijszalen verbeteren.

De commotie is groot zodra het nieuws naar buiten komt. De camera’s tellen immers niet alleen mensen, maar kunnen tevens een inschatting maken van zaken als lengte, leeftijd en looproutes. Daar bovenop maken de camera’s gebruik van kunstmatige intelligentie. “Dat betekent dat ze op eigen houtje net iets te veel kunnen. En als je dat combineert met een slecht beveiligd netwerk, dan zijn opeens je gegevens niet meer zo veilig”, zo vertelde Joris Wiebes, de initiatiefnemer van een studentenprotest tegen de komst van de slimme camera’s (2).

De protestactie slaat aan. Het College van Bestuur besluit om te stoppen met de pilot en de camera’s uit te schakelen (3).

UR adviseert om camera’s weg te halen

Afgelopen januari ontstaat er opnieuw consternatie als bekend wordt dat het bestuur overweegt om de slimme camera’s opnieuw te activeren (4). In de Data Protection Impact Assessment (DPIA), uitgevoerd nadat de camera’s werden uitgeschakeld, staat dat de privacyrisico’s van de camera’s zijn in te perken. Dat biedt aanknopingspunten om ze weer aan te zetten. Het College van Bestuur belooft om het (vrijblijvende) advies van de Universiteitsraad (UR) af te wachten.

Op maandag 13 februari heeft de raad een negatief advies over de slimme camera’s uitgebracht. “De UR vindt echter deze geavanceerde apparatuur, ondanks de aangebrachte verbeteringen in privacy (5) en security (6), niet passend voor het gebruik ervan -het tellen van aanwezigen in ruimten- en adviseert het college ze weg te halen”, zo schrijft het College van Bestuur in een reactie.

Universiteit Leiden maakt nu een plan om de camera’s te demonteren. Tevens denkt de onderwijsinstelling na over hoe de camera’s buiten de universiteit ingezet kunnen worden.

Bestuur denkt na over alternatieven

Het besluit om de camera’s weg te halen betekent nog niet dat Universiteit Leiden niet langer mensen op de campus wil tellen. Samen met de UR gaat het College van Bestuur in gesprek over alternatieve technologie om dat doel te bereiken.

1. https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2023/02/besluit-cvb-na-negatief-advies-ur

2. https://www.vpngids.nl/nieuws/leidse-studenten-protesteren-tegen-slimme-cameras-op-campus/

3. https://www.vpngids.nl/nieuws/universiteit-utrecht-stopt-met-cameraproef-na-studentenprotest-leiden/

4. https://www.vpngids.nl/nieuws/universiteit-leiden-overweegt-slimme-cameras-opnieuw-aan-te-zetten/

5. https://www.vpngids.nl/privacy/

6. https://www.vpngids.nl/veilig-internet/