RECHTBANK GELDERLAND
Team strafrecht
Zittingsplaats Arnhem
Parketnummer: 05.228118.22
Datum uitspraak : 17 juni 2024
Tegenspraak
vonnis van de meervoudige militaire kamer
in de zaak van
de officier van justitie
tegen
[verdachte] ,
geboren op [geboortedag] 1999 in [geboorteplaats] ,
wonende aan [adres] , [postcode] in [woonplaats] .
Raadsvrouw: mr. C.M.H. van Vliet, advocaat in ’s-Gravenhage.
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op een openbare terechtzitting.
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
1.
hij als militair, op of omstreeks 21 augustus 2022, te of nabij Erbil, in elk geval in Irak, opzettelijk, althans in ernstige mate nalatig, het dienstvoorschrift Handboek Militair Land-E&T-02.3 (hierna Handboek), waarin in hoofdstuk 6B (Glock 17 Gen 4) onder Veiligheidsregels ‘Algemene veiligheidsregels’ (pag. 211) en/of het dienstvoorschrift VS 7-511 (Glock 17 JB) onder Veiligheidsregels, onder 3 ‘Algemene veiligheidsregels’ (onder andere) is voorgeschreven dat:
- Personeel dat het pistool in gebruik of in beheer heeft, op de hoogte moet zijn van de veiligheidsregels en er op toe moet zien dat deze regels nauwkeurig worden nageleefd
- Voordat de veiligheidsmaatregelen worden genomen het wapen behandeld dient te worden alsof het geladen is omdat uitwendig niet te zien is of het ontladen is
- Het is verboden zonder noodzaak op iemand te richten
- Wanneer de gebruiker niet overtuigd is van de toestand waarin het wapen verkeerd, hij de veiligheidsmaatregelen moet nemen
en/of waarin onder Sectie 6 Veiligheidsregels onder 6601 Veiligheidsmaatregelen (pagina 210 Handboek) en/of onder Veiligheidsregels, onder 2. Veiligheidsmaatregelen (VS 7-511) (onder andere) ten aanzien van de uitvoering van de veiligheidsmaatregelen is voorgeschreven:
- Houd het wapen met de loop omhoog in een veilige richting met de vinger langs de beugelkrop (Handboek) en/of Houdt het wapen met de loop in een veilige richting met de vinger gestrekt langs de beugelkrop (VS 7-511)
- Controleer of er een patroonmagazijn is geplaatst.
- Neem wanneer er een patroonmagazijn is geplaatst deze uit het wapen en controleer of zich hierin munitie bevindt.
- Trek de slede naar achteren.
- Controleer of de kamer leeg is.
- Laat de slede onder geleide naar voren gaan en haal de trekker over. (Handboek) en/of De slede onder geleide naar voren laten gaan en haal de trekker over (VS 7-511).
- Controleer patroonmagazijntassen en overige patroonmagazijnen (Handboek)
en/of onder Sectie 7 Algemene beschrijving onder 6704 ‘Uiteennemen en ineenzetten’, onder ‘Controle van de werking’ (pagina 218 Handboek) en/of ‘2.4 Controle van de werking’ (pagina I-2-7 VS 7-511) (onder andere) is voorgeschreven:
- Plaats een leeg patroonmagazijn
- Span het wapen
- Laat de slede in de achterste stand staan met behulp van de sledepal (Handboek) en/of De slede moet in de achterste stand blijven staan met behulp van de sledepal (VS 7-511)
- Druk de sledepal naar beneden en laat de slede onder geleide naar voren gaan (Handboek) en/of De sledepal naar beneden drukken en de slede onder geleide naar voren laten gaan (VS 7-511)
- Ontspan de slagpin door de trekker over te halen (Handboek) en/of De slagpin ontspannen door de trekker over te halen (VS 7-511).
niet heeft opgevolgd, hierin bestaande dat hij, verdachte, toen aldaar, in het zitje aan de achterzijde van de tent, nummer 14, op [naam kamp] , opzettelijk, althans in ernstige mate nalatig, nadat hij onderhoud aan zijn dienstwapen (pistool Glock 17 met wapennummer [nummer] ) had gepleegd en nadat hij zijn dienstwapen (weer) ineen had gezet, en/of nadat verdachte (reeds meermalen) de werking van zijn wapen had gecontroleerd, en/of nadat hij door collega [naam 1] was aangesproken met de woorden ‘kap met dat geouwehoer’, verdachte (vervolgens) ter uitvoering van de controle werking van zijn dienstwapen (opnieuw) zijn dienstwapen ter hand heeft genomen, althans verdachte (opnieuw) de werking van zijn dienstwapen wilde/ging controleren, zonder dat verdachte zich op dat moment (eerst) had overtuigd van de toestand waarin zijn wapen verkeerde en/of zonder dat verdachte (eerst) de veiligheidsmaatregelen had genomen, en/of zonder dat verdachte had gecontroleerd of er een patroonmagazijn was geplaatst en/of zonder dat verdachte (eerst) een leeg patroonmagazijn had geplaatst, en/of terwijl verdachte op enig moment een patroonmagazijn met scherpe patronen in zijn wapen had geplaatst, verdachte (vervolgens) zijn wapen heeft gespannen, zonder dat hij de slede met behulp van de sledepal in de achterste stand had laten staan, en/of zonder dat hij de sledepal naar beneden had gedrukt en de slede onder geleide naar voren had laten gaan en/of
(vervolgens) de slagpin heeft ontspannen door de trekker over te halen, althans de trekker van zijn dienstwapen heeft overgehaald, terwijl hij zijn wapen (op dat moment) zonder noodzaak op [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] had gericht en/of in de richting van die [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] hield, althans zijn wapen niet in een veilige richting heeft gehouden, waarbij/waarna er (vervolgens) door hem, verdachte, een schot werd gelost, althans uit dat dienstwapen een schot werd gelost, waardoor die [slachtoffer] door een patroon in de rechterzijde van zijn bovenlichaam is getroffen,
terwijl daarvan/daardoor levensgevaar voor (een) ander(en), te weten die [slachtoffer] en/of overige zich in de directe nabijheid van die [slachtoffer] bevindende personen te weten [naam 1] en/of [betrokkene 2] , en/althans gemeen gevaar voor personen, te weten die [slachtoffer] en overige zich in de directe nabijheid van die [slachtoffer] bevindende personen te weten [naam 1] en/of [betrokkene 2] en/of de zich in de aangrenzende tenten bevindende personen te weten [naam 2] (tent 13) en/of [naam 3] (tent 12), en/of gemeen gevaar voor goederen te weten de zich in de directe nabijheid van hem, verdachte bevindende aangrenzende legeringstenten en/of camouflagenetten en/of T-wall en/of bedden en/of banken/bankje en/of tafeltje en/of stoel(en) en/of en/of overige in de directe nabijheid van hem, verdachte, bevindende goederen is ontstaan, althans te duchten is geweest;
2.
hij, als militair, in de rang van soldaat 1, op of omstreeks 21 augustus 2022, te of nabij Erbil, in elk geval in Irak, grovelijk, althans aanmerkelijk onvoorzichtig, onachtzaam en/of nalatig toen aldaar gedurende het wapenonderhoud in het zitje aan de achterzijde van de tent, nummer 14, op [naam kamp] ,
nadat hij, verdachte, onderhoud aan zijn dienstwapen (pistool Glock 17 met wapennummer [nummer] ) had gepleegd en nadat hij zijn dienstwapen (weer) ineen had gezet, en/of nadat verdachte (reeds meermalen) de werking van zijn wapen had gecontroleerd, en/of nadat hij door collega [naam 1] was aangesproken met de woorden ‘kap met dat geouwehoer’, verdachte, (vervolgens) (in strijd met de geldende dienstvoorschriften) ter uitvoering van de controle werking van zijn dienstwapen (opnieuw) zijn dienstwapen ter hand heeft genomen, althans verdachte (opnieuw) de werking van zijn dienstwapen wilde/ging controleren, zonder dat verdachte zich op dat moment (eerst) had overtuigd van de toestand waarin zijn wapen verkeerde en/of zonder dat verdachte (eerst) de veiligheidsmaatregelen had genomen, en/of zonder dat verdachte had gecontroleerd of er een patroonmagazijn was geplaatst en/of zonder dat verdachte (eerst) een leeg patroonmagazijn had geplaatst, en/of terwijl verdachte op enig moment een patroonmagazijn met scherpe patronen in zijn wapen had geplaatst, verdachte (vervolgens) zijn wapen heeft gespannen, zonder dat hij de slede met behulp van de sledepal in de achterste stand had laten staan, en/of zonder dat hij de sledepal naar beneden had gedrukt en de slede onder geleide naar voren had laten gaan en/of (vervolgens) de slagpin heeft ontspannen door de trekker over te halen, althans de trekker van zijn dienstwapen heeft overgehaald, terwijl hij zijn wapen (op dat moment) zonder noodzaak op [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] had gericht en/of in de richting van die [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] hield, althans zijn wapen niet in een veilige richting heeft gehouden, waarbij/waarna er (vervolgens) door hem, verdachte, een schot werd gelost, althans uit dat dienstwapen een schot werd gelost, waardoor die [slachtoffer] door een patroon in de rechterzijde van zijn bovenlichaam is getroffen,
waardoor het aan zijn, verdachtes, schuld te wijten is geweest dat die [slachtoffer] , zwaar lichamelijk letsel, te weten een inschotwond in de (rechter) borstholte/rechterzijde lichaam, een uitschotwond in de (linker)borstholte/linkerzijde lichaam, een inschotwond en open breuk (linker) elleboog, een inwendige (ver)bloeding(en), klaplongen en long- en leverletsel heeft bekomen, als gevolg waarvan die [slachtoffer] een functiebeperking (beperking in strekking arm max. 30 graden) van de linker elleboog/linker arm, een torax (drukkend gevoel, spanning op middenrif), althans ademhalingsproblemen, hoge leverwaardes, hoge hartslag, hoge bloeddruk en een gevoelloze pink en helft van zijn ringvinger, althans een zenuwbeschadiging, heeft,
althans zodanig lichamelijk letsel dat daaruit tijdelijke ziekte en/of verhindering in de uitoefening van de ambts- of beroepsbezigheden van deze was ontstaan,
zulks terwijl die feiten/dat feit zijn/is begaan in de uitoefening van zijn, verdachtes, beroep.
2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs
n
Het bewijs is terug te vinden in het in de wettelijke vorm door [verbalisant 2] van de Koninklijke Marechaussee, opgemaakte proces-verbaal, onderzoeksnummer 27FBI220002 / 27GRINDEL, gesloten op 26 januari 2023, en in de bijbehorende in wettelijke vorm opgemaakte processen-verbaal en overige schriftelijke bescheiden, tenzij anders vermeld. De vindplaatsvermeldingen verwijzen naar de pagina’s van het doorgenummerde dossier, tenzij anders vermeld.
De feiten
Op grond van de bewijsmiddelen wordt het volgende, dat verder ook niet ter discussie staat, vastgesteld.
Verdachte was ten tijde van de ten laste gelegde feiten werkzaam bij Defensie. Hij diende bij [brigade] , [bataljon] [peloton] en was soldaat der eerste klasse. Vanaf mei 2022 is hij uitgezonden naar Erbil Airbase in Irak voor de missie [naam 4] . Zijn functie was [functie] . Op 21 augustus 2022 is er een schietoefening geweest. Na de lunch heeft het hele peloton wapenonderhoud gedaan. Verdachte zat buiten achter tent 14 op een bedframe dat werd gebruikt als bank. Links naast hem zat [slachtoffer] (hierna: [slachtoffer] ) en daarnaast op een stoel [naam 1] (hierna: [naam 1] ). Tegenover [slachtoffer] zat [betrokkene 2] (hierna: [betrokkene 2] ) op een matras.n
Proces-verbaal van verhoor van verdachte, p. 42-43. Proces-verbaal van aangifte van [aangever] , p. 30-31.
Het letsel van [slachtoffer] betreft een schotwond in zijn borst en buikholte, met letsel aan beide longen (klaplongen) en lever en tevens een open breuk van de linker elleboog. Daarbij is sprake geweest van hevig inwendig bloedverlies, circulatiestilstand, een shock en complexe fracturen, waarbij medisch ingrijpen noodzakelijk was. [slachtoffer] is meerdere keren geopereerd aan borst, buik en linkerarm. Hij heeft tot 19 september 2022 in het ziekenhuis gelegen. De long- en leverfunctie zijn bijna volledig hersteld, zijn elleboog links heeft nog een functie beperking. Er is geen uitzicht op volledig herstel. Hij houdt waarschijnlijk een restbeperking in zijn linker elleboog.n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 33.
[slachtoffer] heeft op 13 oktober 2022 verklaard dat de maximale strekking van zijn linkerarm 30 graden was en de maximale buiging 90 graden. Wat betreft zijn torax had hij een drukkend gevoel. Zijn middenrif stond onder spanning omdat de patroon ook daar heen was gegaan. Zijn leverwaardes waren nog heel hoog en ook zijn hartslag en bloeddruk waren nog heel hoog. Hij heeft een gevoelloze pink en de helft van zijn ringvinger is gevoelloos omdat er mogelijk een zenuw is geraakt door de kogel of door de operatie van zijn elleboog.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [slachtoffer] , p. 218.
In het Handboek Militair LAND-E&T-02.3 (hierna: Handboek Militair), dat geldt vanaf 3 maart 2020, staan in hoofdstuk 6B Glock 17 Gen 4 onder Veiligheidsregels, 6601, op pagina 211 de volgende Algemene Veiligheidsregels vermeld:
Personeel dat het pistool in gebruik of in beheer heeft, moet op de hoogte zijn van de veiligheidsregels en erop toezien dat deze regels nauwkeurig worden nageleefd.
Voordat de veiligheidsmaatregelen worden genomen, moet het wapen behandeld worden alsof het geladen is, omdat uitwendig niet te zien is of het ontladen is.
(…)
Het is verboden zonder noodzaak op iemand te richten.
(…)
Wanneer de gebruiker niet overtuigd is van de toestand waarin het wapen verkeert, neemt hij de veiligheidsmaatregelen.
(…).
Op pagina 210 van het Handboek Militair staan in hoofdstuk 6B de volgende veiligheidsmaatregelen:
houd het wapen met de loop omhoog in een veilige richting met de vinger langs de beugelknop
controleer of er een patroonmagazijn is geplaatst
neem, wanneer er een patroonmagazijn is geplaatst, deze uit het wapen en controleer of zich hierin munitie bevindt
trek de slede naar achteren
controleer of de kamer leeg is
laat de slede onder geleide naar voren gaan en haal de trekker over
controleer patroonmagazijntassen en overige patroonmagazijnen
controleer de te gebruiken munitie op uiterlijke kenmerken, type en beschadigingen.
In het Handboek Militair staat op pagina 218 de controle werking. Deze is als volgt:
plaats een leeg patroonmagazijn
span het wapen
laat de slede in de achterste stand staan met behulp van de sledepal
druk de sledepal naar beneden en laat de slede onder geleide naar voren gaan
ontspan de slagpin door de trekker over te halen.n
Handboek Militair, p. 426.
Het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511, D3W1, Pistool Glock 17 JB (hierna: het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511) geldt vanaf 25 november 2014. De daarin opgenomen ‘Algemene veiligheidsregels’ (onder 3) komen overeen met de algemene veiligheidsregels uit het Handboek Militair.n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 424.
In het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511 worden de volgende veiligheidsmaatregelen genoemd:
Houdt het wapen met de loop in een veilige richting met de vinger gestrekt langs de beugelkrop.
Controleer of er een patroonmagazijn is geplaatst.
Neem wanneer er een patroonmagazijn is geplaatst deze uit het wapen en controleer of zich hierin munitie bevindt.
Trek de slede naar achteren.
Controleer of de kamer leeg is.
De slede onder geleide naar voren laten gaan en haal de trekker over.
Controleer patroonmagazijntassen, overige patroonmagazijnen en munitie op uiterlijke kenmerken, type en beschadigingen.
n
Dienstvoorschrift Glock VS 7-511, p. 430.
In het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511 staat onder 2.4 de controle werking:
plaats een leeg patroonmagazijn
span het wapen
de slede moet in de achterste stand blijven staan m.b.v. de sledepal
de sledepal naar beneden drukken en de slede onder geleide naar voren laten gaan
de slagpin ontspannen door de trekker over te halen.
n
Dienstvoorschrift Glock VS 7-511, p. 431.
Het Handboek Militair en het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511 zijn beide dienstvoorschriften en opgesteld door een bevoegde autoriteit.n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 416.
In bijlage M van het Operatiebevel FP001 is onder meer opgenomen het wapengebruik, de wapendracht en het gebruik van het persoonlijk wapen, te weten:
1. Wapengebruik
a. De ontlaadpunten dient men te gebruiken wanneer men wapenhandelingen uitvoert (ontladen, controle werking, veiligheidsmaatregelen). Het wapenonderhoud wordt uitgevoerd bij de wapencontainers alwaar een onderhoudspunt is ingericht;
2. Wapendracht
a. Alle Nederlandse militairen dragen de Glock. Deze is te allen tijde half geladen en wordt op de heup gedragen. (…)
4. Gebruik persoonlijk wapen
a. GLOCK
1 (…)
2 Aanvullende bepalingen ten aanzien van het pistool Glock:
Het is alleen toegestaan het pistool Glock uit het draagholster te nemen indien:
( c) men wapenonderhoud gaat verrichten.
( d) de situatie zich voordoet waarbij het wapen ontladen dient te zijn.n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 404.
Het Operatiebevel FP001 betreft een dienstbevel.n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 418.
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de feiten 1 en 2. Ten aanzien van feit 1 meent de officier van justitie dat verdachte door fout op fout te maken op zijn minst bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij de veiligheidsmaatregelen in de dienstvoorschriften zou overtreden, waardoor levensgevaar of gemeen gevaar voor personen en goederen te duchten was. Verdachte had dus op zijn minst voorwaardelijk opzet. Wat betreft feit 2 meent de officier van justitie dat de combinatie van feiten en omstandigheden maakt dat verdachte op zijn minst aanmerkelijk verwijtbaar onvoorzichtig heeft gehandeld. De officier van justitie komt tot grove schuld.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft bepleit dat het dossier ten aanzien van feit 1 onvoldoende aanknopingspunten bevat dat verdachte opzet heeft gehad op het niet opvolgen van het dienstvoorschrift. Ook heeft hij niet bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat hij door zijn handelen het dienstvoorschrift niet zou opvolgen en dat daardoor levensgevaar of gemeen gevaar voor personen of goederen was te duchten. Hoogstens kan de schuldvariant worden bewezen. De raadsvrouw meent dat feit 2 kan worden bewezen.
Beoordeling door de militaire kamer
Het onder feit 1 tenlastegelegde, is toegesneden op de militaire delicten van artikel 136 en artikel 137 van het Wetboek van Militair Strafrecht. Deze militaire delicten komen neer op het opzettelijk respectievelijk schuld hebben aan het niet opvolgen van een dienstvoorschrift, indien daardoor gemeen gevaar voor personen of goederen te duchten is geweest of levensgevaar voor een ander is ontstaan. Onder feit 2 is aan verdachte ten laste gelegd dat het aan zijn schuld is te wijten dat [slachtoffer] zwaar lichamelijk letsel heeft opgelopen, terwijl het feit is gepleegd in de uitoefening van zijn beroep als militair.
Instructies
De missie is begonnen op 17 mei 2022 en verdachtes eenheid is geplaatst in Erbil, [naam kamp] . Bij aankomst op [naam kamp] is er een veiligheidsbriefing geweest waarbij een ronde over het kamp is gemaakt. Bij de briefing was het hele peloton aanwezig. Verteld is dat alle wapenhandelingen moesten plaatsvinden in het laad/ontlaadpunt. Dit betrof het laden, ontladen en half laden. Ook een veiligheidsmaatregel moest daar worden gedaan. De veiligheidsaspecten gelden voor iedereen en iedereen moet daar weet van hebben. Wapenonderhoud kon worden gedaan op een plek waar later het zwembad was. In een daily update briefing is verteld dat het zwembad en de wapenonderhoudslocatie waren verplaatst.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 1] , p. 231, 233.
Afwijken van de plaats waar wapenonderhoud moest worden gepleegd kon door een pelotonscommandant of groepscommandant worden besloten. Dat liet onverlet dat wapenhandelingen in de ontlaadplekken moesten plaatsvinden. Daar mocht niet vanaf worden geweken. Dit was aan het begin tijdens de briefing en rondleiding kenbaar gemaakt. Ook was het in de Missie Gerichte Opleiding (de militaire kamer begrijpt in Nederland voorafgaande aan de uitzending) behandeld.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 2] , p. 224-225
Na het onderhouden van de Glock of als deze uit elkaar was gehaald, moest een controle werking worden gedaan. Dat is een wapenhandeling en moest dus in de pijp, de militaire kamer begrijpt een ontlaadpunt, worden gedaan, conform bijlage M (de militaire kamer begrijpt bijlage M van het Operatiebevel 001). Er moest dan een leeg magazijn worden geplaatst zodat het wapen in de achterste stand bleef hangen. Daarna moest het lege patroonmagazijn worden verwijderd, de slede onder begeleiding weer naar voren worden gebracht en het wapen worden afgedrukt. De wapenhandeling moest in een veilige richting of in de pijp wat ook een veilige richting was. Alle militairen wisten dat.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 1] , p. 237. Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 2] , p. 228.
Situatie plaats wapenonderhoud
Van de locatie voor wapenonderhoud werd niet altijd gebruik gemaakt in verband met de hitte en de uren die ze op de schietbaan stonden. Daarom werd in de schaduw of in een tent onderhoud gedaan om zodoende iedereen inzetbaar te houden. Dat kon ook als de wapenhandelingen gewoon bij de pijp werden uitgevoerd. Volgens [getuige 3] was het niet verplicht om op de ingerichte locatie onderhoud te doen.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 3] , p. 240-241.
De munitie werd bij wapenonderhoud gescheiden van het wapen en niet naast het wapen gelegd. De jongens wisten dat alle wapenhandelingen uitgevoerd dienden te worden bij de ontlaadpunten. Daar werd op gehamerd.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 3] , p. 245-246.
De Glock was op de man half geladen. Er waren geen regels voor het scheiden van wapens en munitie. Dat was common sense.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 4] , p. 258.
Incident
Bij aankomst op kamp [naam kamp] na de schietdag hebben ze de Colt en de Glock ontladen bij het ontlaadpunt bij de entreepoort van het kamp. De Glock, die altijd half geladen was bij verplaatsing op het kamp, moest ongeladen blijven in verband met onderhoud. Dit was een afspraak, wat iedereen wist. Afgesproken was om na de lunch om 13.00 uur te beginnen met wapenonderhoud. Voorafgaand aan het onderhoud werd eerst een veiligheidsmaatregel gedaan. Dat is er tijdens de opleiding bij hem ingestampt en staat in het Handboek Militair. [naam 1] heeft wapenonderhoud gedaan achter hun tent met nummer 14, waar ze vanaf het begin het wapenonderhoud hebben gedaan. Bij het wapenonderhoud achter hun tent waren [slachtoffer] , verdachte, [betrokkene 2] en hij aanwezig. [naam 5] en [getuige 5] zijn er ook bij geweest, maar op enig moment weggegaan. De sfeer tijdens het wapenonderhoud was goed.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [naam 1] , p. 286-288.
[naam 1] kan zich herinneren dat hij twee minuten voor het incident hoorde dat verdachte de slede van zijn Glock herhaaldelijk naar achter trok en afdrukte. Dit hoorde hij drie à vier keer. Hij hoorde de klik van het ontspannen van het wapen ook drie à vier keer. Hij wist meteen dat dit een Glock betrof, omdat hij wist hoe een Glock klonk bij het spannen en ontspannen van het wapen. Hij zei tegen verdachte iets in de trant van “kap met dat geouwehoer”. Hij keek op dat moment op en zag dat verdachte zijn Glock vasthield. Verdachte stopte er toen ook mee. [naam 1] ging door met zijn eigen Colt en hoorde opeens “pang”. Hij zag een rode flits vanuit zijn rechter ooghoek en rook kruitdamp. Toen hij naar rechts keek zag hij een rood plekje op de romp van [slachtoffer] . Hij hoorde [slachtoffer] schreeuwen en zag toen een schotwond bij [slachtoffer] .n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [naam 1] , p. 295
Toen [slachtoffer] klaar was met het onderhoud van zijn laatste wapen heeft hij deze op tafel gelegd. Verdachte was toen eigenlijk al aan het kutten met een soort controle werking van zijn Glock. Dus elke keer spannen, afdrukken, spannen, afdrukken. [naam 1] zei op een gegeven moment iets van: “gast kap daar nou eens mee, fucking irritant”. Toen [slachtoffer] met zijn arm reikte om een blikje frisdrank van de tafel te pakken, hoorde hij dat verdachte het wapen in het magazijn (de militaire kamer begrijpt het magazijn in het wapen) plaatste, het wapen spande en binnen een split second afdrukte. [slachtoffer] voelde het beneden doof en warm worden. Hij is op zijn knieën gevallen en besefte toen dat hij door een kogel was geraakt.
Tijdens het wapenonderhoud achter de tent gebeurde het volgens [slachtoffer] nooit dat er een patroonmagazijn in het wapen werd geplaatst. Er kon alleen een halve controle werking worden gedaan, dus zonder een magazijn in de achterste stand te zetten, de afsluiterstoppal erop te zetten en te kijken of die in de achterste stand bleef staan. Toen [slachtoffer] hoorde dat er een magazijn in het wapen ging, werd hij daardoor getriggerd, maar hij had geen tijd meer erop te reageren. Daarvoor was verdachte aan het kloten met het wapen. De reactie van [naam 1] bevestigde dit ook van: “He, kap daar nou is mee, fucking irritant”. Verdachte is ermee gestopt. Daarna plaatste hij het magazijn, spande het wapen en drukte af, blijkbaar in de richting van [slachtoffer] . n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [slachtoffer] , p. 207, 210-211.
Sporen
Op de plaats delict lag een Glock 17 met daarin een patroonhouder. De trekker van de Glock stond in de voorste stand. [verbalisant 1] heeft de patroonhouder uit het wapen gehaald en zag dat deze was gevuld met 9mm patronen. Er zaten vermoedelijk nog 13 patronen in de patroonhouder. Hij heeft de slede van de Glock naar achteren gehaald en zag dat er een patroon kaliber 9mm uit de kamer van het vuurwapen kwam. Het vuurwapen was voorzien van lotnummer 17-10 en wapennummer [nummer] . Naast het vuurwapen lag een lege huls met lotnummer 17-10.n
Proces-verbaal, p. 329.
Aan verdachte is onder meer een Glock 17 verstrekt. Deze had het wapennummer [nummer] .n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 443.
Uit het lichaam van [slachtoffer] is een bronskleurig metalen object operatief verwijderd.n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 419.
Het vuurwapen [nummer] , de huls met bodemstempel ‘S&B 17-10’ en kogel afkomstig uit het lichaam van [slachtoffer]n
Proces-verbaal sporenonderzoek, p. 456.
Voor de huls kaliber 9mm Parabellum, en het vuurwapen zijn de volgende hypothesen beschouwd:
Hypothese 1: De huls is verschoten met het vuurwapen.
Hypothese 2: De huls is verschoten met een ander vuurwapen van hetzelfde kaliber en met dezelfde systeemkenmerken als het vuurwapen.
De resultaten van het vergelijkend hulsonderzoek zijn extreem veel waarschijnlijker wanneer hypothese 1 waar is, dan wanneer hypothese 2 waar is.
Voor de kogel, die het best passen bij het kaliber 9mm Parabellum, en vuurwapen zijn de volgende hypothesen beschouwd:
Hypothese 3: De kogel is afgevuurd uit de loop van het vuurwapen.
Hypothese 4: De kogel is afgevuurd uit een andere loop van hetzelfde kaliber en met dezelfde systeemkenmerken als de loop van het vuurwapen.
De resultaten van het vergelijkend kogelonderzoek zijn iets waarschijnlijker wanneer hypothese 3 waar is, dan wanneer hypothese 4 waar is.n
NFI-rapport, p. 476, 480
Uit onderzoek van de Glock 17 GEN 4 met registratienummer [nummer] is gebleken dat er geen afwijkingen zijn aangetroffen aan het wapen. Dit pistool bevindt zich in wapentechnisch opzicht in prima staat. Bij de bijgeleverde patroonhouder met munitie zijn geen bijzonderheden geconstateerd. Het is zeer onaannemelijk dat dit wapen met de munitie in de huidige toestand, spontaan een schot kan laten gaan zonder dat daarbij de trekker actief wordt bediend.n
Proces-verbaal van bevindingen, p. 482.
Relevante omstandigheden
Uit voornoemde bewijsmiddelen leidt de militaire kamer af dat het peloton, waar verdachte deel van uitmaakte, na aankomst op [naam kamp] een veiligheidsbriefing heeft gehad. Tijdens een rondleiding op het Camp zijn onder meer de ontlaadpunten en de locatie voor het wapenonderhoud aangewezen. Verteld is dat alle wapenhandelingen en ook de veiligheidsmaatregelen moesten worden gedaan bij de ontlaadpunten.
Bij een daily update briefing is bekend gemaakt dat het zwembad en de locatie voor wapenonderhoud waren verplaatst.
Het wapenonderhoud werd vanwege de hitte vaak niet op de aangewezen locatie gedaan, maar (met toestemming) in de schaduw achter de tent. De wapenhandelingen moesten echter steeds worden gedaan bij de ontlaadpunten. Daarvan mocht niet worden afgeweken. Dit was aan het begin tijdens de briefing en rondleiding kenbaar gemaakt en in de Missie Gerichte Opleiding in Nederland voorafgaande aan de uitzending behandeld.
Na wapenonderhoud of als de Glock uit elkaar was geweest, moest een controle werking worden gedaan. Dit betreft een wapenhandeling en moest dus worden gedaan bij een ontlaadpunt.
Op 21 augustus 2022 heeft er een schietoefening plaatsgevonden. Nadat het peloton daarvan was teruggekeerd, hebben de militairen hun wapen ontladen bij een ontlaadpunt. Na de lunch hebben zij wapenonderhoud gedaan. Verdachte zat met een aantal anderen, onder wie [slachtoffer] , achter tent 14. Daar, tijdens het wapenonderhoud, heeft verdachte op enig moment een ongecontroleerd schot gelost, waarbij [slachtoffer] door de kogel werd getroffen en zwaar lichamelijk letsel opliep.
Daaraan voorafgaand heeft verdachte kennelijk een aantal keren controle werking van zijn Glock gedaan. [naam 1] heeft hierover verklaard dat hij drie à vier keer hoorde dat verdachte de slede van zijn Glock naar achteren trok en afdrukte. Ook [slachtoffer] heeft gehoord dat verdachte dit meerdere keren deed. [naam 1] heeft daarover een opmerking gemaakt, waarna verdachte daarmee is gestopt. [slachtoffer] heeft daarna gehoord dat verdachte een magazijn in zijn wapen deed, het wapen spande en afdrukte.
Ter plaatse is de Glock van verdachte aangetroffen met daarin een patroonmagazijn met 13 kogels en één kogel in de kamer. Uit het onderzoek van het NFI blijkt dat het extreem veel waarschijnlijker is dat de lege huls die op de plaats van het delict is aangetroffen, met het wapen van verdachte is verschoten dan dat deze met een willekeurig ander wapen van hetzelfde kaliber en met dezelfde systeemkenmerken is verschoten.
Oordeel van de militaire kamer
Feit 1
De militaire kamer overweegt dat verdachte tijdens de Missie Gerichte Opleiding in Nederland en tijdens de veiligheidsbriefing(en) op [naam kamp] is geïnstrueerd over de dienstvoorschriften zoals deze zijn vastgelegd in het Handboek Militair en het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511.
Verdachte heeft verklaard, dat hij bekend was met de voorschriften en dat hij wist hoe hij met een wapen moest omgaan.n
Verklaring van verdachte ter terechtzitting van 3 juni 2024.
Ten tijde van het incident verbleef verdachte ongeveer drie maanden in [naam kamp] .
Op 21 augustus 2022 is na de lunch wapenonderhoud gepleegd. Verdachte heeft daarover onder meer verklaard dat hij ter plekke, de militaire kamer begrijpt achter tent 14, het magazijn uit de Glock heeft gehaald en naast zich neer heeft gelegd. Tijdens het wapenonderhoud lag zijn magazijn naast hem.n
Processen-verbaal van verhoor van verdachte, p. 45, 58.
Op grond van het voorgaande concludeert de militaire kamer dat verdachte door zijn handelen het Dienstvoorschrift Handboek Militair en het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511 heeft overtreden.
Opzet of schuld
De militaire kamer dient vervolgens te beoordelen of verdachte opzet had op het overtreden van de Dienstvoorschriften. De militaire kamer is van oordeel dat geen wettig en overtuigend bewijs voorhanden is om tot ‘vol’ opzet te concluderen. De vraag die vervolgens aan de orde komt, is of sprake is geweest van voorwaardelijk opzet. Voorwaardelijk opzet is aanwezig indien verdachte bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij het ten laste gelegde feit begaat, in dit geval door de (bewuste) niet-naleving van voornoemde Dienstvoorschriften. De beantwoording van de vraag of de gedragingen de aanmerkelijke kans op een bepaald gevolg in het leven roepen, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waarbij betekenis toekomt aan de aard van de gedraging(en) en de omstandigheden waaronder deze is/zijn verricht.
Verdachte heeft na het incident tegen [getuige 5] gezegd dat hij aan het kloten was.n
Proces-verbaal van verhoor van getuige [getuige 5] , p. 250. Verklaring van verdachte ter terechtzitting van 3 juni 2024.
Uit het voorgaande leidt de militaire kamer af dat niet blijkt dat verdachte tijdens het uitgevoerde wapenonderhoud aan zijn Glock met zijn gedachten afwezig was. Integendeel, hij heeft een aantal specifieke handelingen bewust gedaan, waaronder het wapenonderhoud zelf maar ook de herhaalde controle werking. De militaire kamer ziet dit ook bevestigd in het feit dat verdachte, toen hij zonder reden meerdere keren een controle werking deed en daarop werd aangesproken door [naam 1] , direct daarmee stopte.
De militaire kamer is daarom van oordeel dat verdachte op zijn minstgenomen enige bewustheid moet hebben gehad van de handelingen die hij tijdens het wapenonderhoud aan zijn Glock heeft verricht. Hij heeft hierbij fout op fout gemaakt door:
de munitie niet gescheiden te houden van het wapen;
meerdere keren zonder reden de controle werking te doen op een plaats waar dat niet was toegestaan;
het patroonmagazijn met munitie in het wapen te plaatsen op een plaats waar dat niet was toegestaan;
het wapen te laden op een plaats waar dat niet was toegestaan zonder veiligheidsmaatregelen te doen;
de trekker over te halen en te schieten in een niet veilige richting.
Levensgevaar en gemeen gevaar voor personen
Wat betreft de vraag of door het handelen van verdachte levensgevaar is ontstaan en gemeen gevaar voor personen of goederen te duchten is geweest, overweegt de militaire kamer als volgt. Vaststaat dat verdachte met scherpe munitie in de richting van [slachtoffer] heeft geschoten. Op het moment dat het schot door verdachte werd gelost, zat [naam 1] in de buurt en in het verlengde van [slachtoffer] . Hij had (eveneens) door het schot geraakt kunnen worden als de kogel niet was blijven steken in de linker elleboog van [slachtoffer] . De militaire kamer is daarom van oordeel dat niet alleen levensgevaar voor [slachtoffer] , maar ook levensgevaar voor [naam 1] althans gemeen gevaar voor personen te duchten is geweest. Nu [betrokkene 2] dan wel anderen zich niet in de schietrichting bevonden acht de militaire kamer niet bewezen dat sprake was van levensgevaar voor hen. Evenmin acht de militaire kamer gevaar voor goederen bewezen.
Conclusie
Gelet op het vorenstaande acht de militaire kamer bewezen dat verdachte door zijn handelen bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat door het niet opvolgen van dienstvoorschriften levensgevaar voor een ander persoon is ontstaan en gemeen gevaar voor een ander persoon te duchten is geweest.
Feit 2
Zoals onder feit 1 is overwogen heeft verdachte de geldende dienstvoorschriften opzettelijk niet nageleefd. De militaire kamer verwijst naar de genoemde bewijsmiddelen en naar haar overwegingen ten aanzien van feit 1. Deze worden geacht hier te zijn herhaald en ingelast. Voor de beoordeling van het onder feit 2 tenlastegelegde, dient de militaire kamer daarnaast de vraag te beantwoorden of verdachte schuld heeft gehad aan het toebrengen van (zwaar) lichamelijk letsel bij [slachtoffer] . Deze vraag beantwoordt de militaire kamer bevestigend.
In het Dienstvoorschrift Handboek Militair en het Dienstvoorschrift Glock VS 7-511 is onder de Algemene Veiligheidsregels onder meer opgenomen dat het verboden is zonder noodzaak op iemand te richten. Ter uitvoering van veiligheidsmaatregelen is onder de Veiligheidsmaatregelen onder meer opgenomen dat het wapen (omhoog) in een veilige richting moet worden gehouden. Verdachte heeft de Dienstvoorschriften niet nageleefd en achter de tent een controle werking gedaan terwijl hij kort daarvoor een vol patroonmagazijn in zijn wapen had gedaan. Verdachte heeft daarbij een ongecontroleerd schot gelost, waarbij hij het wapen niet in een veilige richting heeft gericht, maar in de richting van [slachtoffer] . De militaire kamer is van oordeel dat verdachte hiermee ‘grovelijk onvoorzichtig, onachtzaam en nalatig’ heeft gehandeld. Aldus was sprake van een fout van verdachte die hem ook strafrechtelijk valt aan te rekenen. Dit levert ‘schuld’ in de zin van artikel 308 Sr op. Uit de bewijsmiddelen leidt de militaire kamer af dat verdachte het ten laste gelegde feit in de uitoefening van zijn beroep heeft begaan.
Zwaar lichamelijk letsel
Uit de vaststaande feiten komt naar voren dat [slachtoffer] een schotwond in zijn borst en buikholte had, met letsel aan beide longen (klaplongen) en lever en tevens een open breuk van de linker elleboog. Daarbij is sprake geweest van hevig inwendig bloedverlies, circulatiestilstand, een shock en complexe fracturen, waarbij medisch ingrijpen noodzakelijk was. [slachtoffer] is meerdere keren geopereerd aan borst, buik en linkerarm. Hij heeft na de schotwond tot 19 september 2022 in verschillende ziekenhuizen in Irak, Duitsland en Nederland gelegen. Er is ten aanzien van zijn elleboog geen uitzicht op volledig herstel. Daarnaast zijn de pink en een deel van de ringvinger van de linkerhand gevoelloos.
Het letsel van [slachtoffer] moet naar het oordeel van de militaire kamer naar zijn aard worden aangemerkt als zwaar lichamelijk letsel.
Conclusie
Gelet op al het bovenstaande is de militaire kamer van oordeel dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het onder feit 2 ten laste gelegde feit.
Eendaadse samenloop
De bewezenverklaarde gedragingen leveren in die mate een samenhangend, zich in dezelfde periode en op dezelfde plaats afspelend feitencomplex op dat verdachte daarvan in wezen één verwijt wordt gemaakt, terwijl de strekking van de desbetreffende strafbepalingen slechts enigszins uiteenloopt. Gelet hierop is de militaire kamer van oordeel dat met betrekking tot de tenlastegelegde feiten sprake is van eendaadse samenloop als bedoeld in artikel 55, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht.
Naar het oordeel van de militaire kamer is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de onder 1 en 2 ten laste gelegde feiten heeft begaan, te weten dat:
1.
hij als militair, op of omstreeks 21 augustus 2022, te of nabij Erbil, in elk geval in Irak, opzettelijk, althans in ernstige mate nalatig, het dienstvoorschrift Handboek Militair Land-E&T-02.3 (hierna Handboek), waarin in hoofdstuk 6B (Glock 17 Gen 4) onder Veiligheidsregels ‘Algemene veiligheidsregels’ (pag. 211) en/of het dienstvoorschrift VS 7-511 (Glock 17 JB) onder Veiligheidsregels, onder 3 ‘Algemene veiligheidsregels’ (onder andere) is voorgeschreven dat:
- Personeel dat het pistool in gebruik of in beheer heeft, op de hoogte moet zijn van de veiligheidsregels en er op toe moet zien dat deze regels nauwkeurig worden nageleefd.
- Voordat de veiligheidsmaatregelen worden genomen het wapen behandeld dient te worden alsof het geladen is omdat uitwendig niet te zien is of het ontladen is.
- Het is verboden zonder noodzaak op iemand te richten.
- Wanneer de gebruiker niet overtuigd is van de toestand waarin het wapen verkeerd, hij de veiligheidsmaatregelen moet nemen,
en/of waarin onder Sectie 6 Veiligheidsregels onder 6601 Veiligheidsmaatregelen (pagina 210 Handboek) en/of onder Veiligheidsregels, onder 2. Veiligheidsmaatregelen (VS 7-511) (onder andere) ten aanzien van de uitvoering van de veiligheidsmaatregelen is voorgeschreven:
- Houd het wapen met de loop omhoog in een veilige richting met de vinger langs de beugelkrop (Handboek) en/of Houdt het wapen met de loop in een veilige richting met de vinger gestrekt langs de beugelkrop (VS 7-511).
- Controleer of er een patroonmagazijn is geplaatst.
- Neem wanneer er een patroonmagazijn is geplaatst deze uit het wapen en controleer of zich hierin munitie bevindt.
- Trek de slede naar achteren.
- Controleer of de kamer leeg is.
- Laat de slede onder geleide naar voren gaan en haal de trekker over. (Handboek) en/of De slede onder geleide naar voren laten gaan en haal de trekker over (VS 7-511).
- Controleer patroonmagazijntassen en overige patroonmagazijnen (Handboek),
en/of onder Sectie 7 Algemene beschrijving onder 6704 ‘Uiteennemen en ineenzetten’, onder ‘Controle van de werking’ (pagina 218 Handboek) en/of ‘2.4 Controle van de werking’ (pagina I-2-7 VS 7-511) (onder andere) is voorgeschreven:
- Plaats een leeg patroonmagazijn.
- Span het wapen.
- Laat de slede in de achterste stand staan met behulp van de sledepal (Handboek) en/of De slede moet in de achterste stand blijven staan met behulp van de sledepal (VS 7-511).
- Druk de sledepal naar beneden en laat de slede onder geleide naar voren gaan (Handboek) en/of De sledepal naar beneden drukken en de slede onder geleide naar voren laten gaan (VS 7-511).
- Ontspan de slagpin door de trekker over te halen (Handboek) en/of De slagpin ontspannen door de trekker over te halen (VS 7-511),
niet heeft opgevolgd, hierin bestaande dat hij, verdachte, toen aldaar, in het zitje aan de achterzijde van de tent, nummer 14, op [naam kamp] , opzettelijk, althans in ernstige mate nalatig, nadat hij onderhoud aan zijn dienstwapen (pistool Glock 17 met wapennummer [nummer] ) had gepleegd en nadat hij zijn dienstwapen (weer) ineen had gezet, en/of nadat verdachte (reeds meermalen) de werking van zijn wapen had gecontroleerd, en/of nadat hij door collega [naam 1] was aangesproken met de woorden ‘kap met dat geouwehoer’, verdachte (vervolgens) ter uitvoering van de controle werking van zijn dienstwapen (opnieuw) zijn dienstwapen ter hand heeft genomen, althans verdachte (opnieuw) de werking van zijn dienstwapen wilde/ging controleren, zonder dat verdachte zich op dat moment (eerst) had overtuigd van de toestand waarin zijn wapen verkeerde en/of zonder dat verdachte (eerst) de veiligheidsmaatregelen had genomen, en/of zonder dat verdachte had gecontroleerd of er een patroonmagazijn was geplaatst en/of zonder dat verdachte (eerst) een leeg patroonmagazijn had geplaatst, en/of terwijl verdachte op enig moment een patroonmagazijn met scherpe patronen in zijn wapen had geplaatst, verdachte (vervolgens) zijn wapen heeft gespannen, zonder dat hij de slede met behulp van de sledepal in de achterste stand had laten staan, en/of zonder dat hij de sledepal naar beneden had gedrukt en de slede onder geleide naar voren had laten gaan en/of
(vervolgens) de slagpin heeft ontspannen door de trekker over te halen, althans de trekker van zijn dienstwapen heeft overgehaald, terwijl hij zijn wapen (op dat moment) zonder noodzaak op [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] had gericht en/of in de richting van die [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] hield, althans zijn wapen niet in een veilige richting heeft gehouden, waarbij/waarna er (vervolgens) door hem, verdachte, een schot werd gelost, althans uit dat dienstwapen een schot werd gelost, waardoor die [slachtoffer] door een patroon in de rechterzijde van zijn bovenlichaam is getroffen,
terwijl daarvan/daardoor levensgevaar voor (een) ander(en), te weten die [slachtoffer] en/of overige zich in de directe nabijheid van die [slachtoffer] bevindende personen te weten [naam 1] en/of [betrokkene 2], en/althans gemeen gevaar voor personen, te weten die [slachtoffer] en overige zich in de directe nabijheid van die [slachtoffer] bevindende personen te weten [naam 1] en/of [betrokkene 2] en/of de zich in de aangrenzende tenten bevindende personen te weten [naam 2] (tent 13) en/of [naam 3] (tent 12), en/of gemeen gevaar voor goederen te weten de zich in de directe nabijheid van hem, verdachte bevindende aangrenzende legeringstenten en/of camouflagenetten en/of T-wall en/of bedden en/of banken/bankje en/of tafeltje en/of stoel(en) en/of en/of overige in de directe nabijheid van hem, verdachte, bevindende goederen is ontstaan, althans te duchten is geweest;
2.
hij, als militair, in de rang van soldaat 1, op of omstreeks 21 augustus 2022, te of nabij Erbil, in elk geval in Irak, grovelijk, althans aanmerkelijk onvoorzichtig, onachtzaam en/of nalatig toen aldaar gedurende het wapenonderhoud in het zitje aan de achterzijde van de tent, nummer 14, op [naam kamp] ,
nadat hij, verdachte, onderhoud aan zijn dienstwapen (pistool Glock 17 met wapennummer [nummer] ) had gepleegd en nadat hij zijn dienstwapen (weer) ineen had gezet, en/of nadat verdachte (reeds meermalen) de werking van zijn wapen had gecontroleerd, en/of nadat hij door collega [naam 1] was aangesproken met de woorden ‘kap met dat geouwehoer’, verdachte, (vervolgens) (in strijd met de geldende dienstvoorschriften) ter uitvoering van de controle werking van zijn dienstwapen (opnieuw) zijn dienstwapen ter hand heeft genomen, althans verdachte (opnieuw) de werking van zijn dienstwapen wilde/ging controleren, zonder dat verdachte zich op dat moment (eerst) had overtuigd van de toestand waarin zijn wapen verkeerde en/of zonder dat verdachte (eerst) de veiligheidsmaatregelen had genomen, en/of zonder dat verdachte had gecontroleerd of er een patroonmagazijn was geplaatst en/of zonder dat verdachte (eerst) een leeg patroonmagazijn had geplaatst, en/of terwijl verdachte op enig moment een patroonmagazijn met scherpe patronen in zijn wapen had geplaatst, verdachte (vervolgens) zijn wapen heeft gespannen, zonder dat hij de slede met behulp van de sledepal in de achterste stand had laten staan, en/of zonder dat hij de sledepal naar beneden had gedrukt en de slede onder geleide naar voren had laten gaan en/of (vervolgens) de slagpin heeft ontspannen door de trekker over te halen, althans de trekker van zijn dienstwapen heeft overgehaald, terwijl hij zijn wapen (op dat moment) zonder noodzaak op [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] had gericht en/of in de richting van die [slachtoffer] en/of [betrokkene 2] hield, althans zijn wapen niet in een veilige richting heeft gehouden, waarbij/waarna er (vervolgens) door hem, verdachte, een schot werd gelost, althans uit dat dienstwapen een schot werd gelost, waardoor die [slachtoffer] door een patroon in de rechterzijde van zijn bovenlichaam is getroffen,
waardoor het aan zijn, verdachtes, schuld te wijten is geweest dat die [slachtoffer] , zwaar lichamelijk letsel, te weten een inschotwond in de (rechter) borstholte/rechterzijde lichaam, een uitschotwond in de (linker)borstholte/linkerzijde lichaam, een inschotwond en open breuk (linker) elleboog, een inwendige (ver)bloeding(en), klaplongen en long- en leverletsel heeft bekomen, als gevolg waarvan die [slachtoffer] een functiebeperking (beperking in strekking arm max. 30 graden) van de linker elleboog/linker arm, een torax (drukkend gevoel, spanning op middenrif), althans ademhalingsproblemen, hoge leverwaardes, hoge hartslag, hoge bloeddruk en een gevoelloze pink en helft van zijn ringvinger, althans een zenuwbeschadiging, heeft,
althans zodanig lichamelijk letsel dat daaruit tijdelijke ziekte en/of verhindering in de uitoefening van de ambts- of beroepsbezigheden van deze was ontstaan,
zulks terwijl die feiten/dat feit zijn/is begaan in de uitoefening van zijn, verdachtes, beroep.
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.
Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
Het bewezenverklaarde levert op:
feiten 1 en 2:
Eendaadse samenloop van:
als militair opzettelijk niet opvolgen van een dienstvoorschrift, terwijl daardoor levensgevaar voor een ander is ontstaan en gemeen gevaar voor personen te duchten is geweest;
en
aan zijn schuld te wijten zijn dat een ander zwaar lichamelijk letsel bekomt, terwijl het misdrijf is gepleegd in de uitoefening van enig beroep.
De feiten zijn strafbaar.
Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk is geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte zal worden veroordeeld tot een taakstraf van 140 uur.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft geen strafmaatverweer gevoerd.
De beoordeling door de militaire kamer
Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het niet naleven van een tweetal belangrijke dienstvoorschriften met daarin onder meer weergegeven veiligheidsmaatregelen die tijdens het wapenonderhoud in acht moeten worden genomen. Toen er wapenonderhoud van zijn Glock moest plaatsvinden, heeft hij fout op fout gemaakt. Zo heeft hij tijdens het wapenonderhoud in strijd met de instructies zijn patroonmagazijn, dat was gevuld met scherpe munitie, naast zich neergelegd en heeft hij meerdere wapenhandelingen verricht achter de tent, waar het onderhoud plaatsvond, terwijl die wapenhandelingen hadden moeten worden gedaan bij een ontlaadpunt. Verdachte heeft meerdere keren zonder reden een controle werking van zijn Glock gedaan. Daarmee is hij pas gestopt nadat een collega daar opmerkingen over had gemaakt. Verdachte heeft toen zijn gevulde patroonmagazijn in de Glock gedaan en opnieuw een controle werking uitgevoerd. Het pistool heeft hij daarbij niet in een veilige richting gehouden, zoals is voorgeschreven, maar in de richting van [slachtoffer] . Nadat verdachte het pistool had gespannen heeft hij deze afgedrukt waardoor er een ongecontroleerd schot is afgegaan. [slachtoffer] die naast verdachte zat, is door het schot zwaar gewond geraakt, heeft langere tijd in levensgevaar verkeerd en ondervindt ondanks zijn herstel nog steeds daarvan de gevolgen. Waarschijnlijk zal hij altijd een functiebeperking houden in zijn linkerarm. Daarnaast was er levensgevaar voor [naam 1] die in het verlengde van [slachtoffer] zat. Als de kogel niet in de arm van [slachtoffer] was blijven steken, was de kans aanzienlijk geweest dat [naam 1] door de kogel zou zijn geraakt. Het gaat om zeer ernstige feiten. Van een ervaren en getraind militair mag immers worden verwacht dat hij de dienstvoorschriften naleeft en de daarin weergegeven veiligheidsmaatregelen te allen tijde uitvoert. Dat verdachte dit niet heeft gedaan en daardoor een collega militair ernstig heeft verwond, neemt de militaire kamer hem dan ook zeer kwalijk.
De militaire kamer heeft in aanmerking genomen dat verdachte een blanco strafblad heeft alsook dat hij als gevolg van het onderhavige incident is ontslagen.
De militaire kamer heeft verder in aanmerking genomen het advies van de reclassering van 16 mei 2024. Daaruit volgt dat de leefgebieden van verdachte stabiel zijn. De risico’s op recidive, letsel en onttrekken aan voorwaarden worden ingeschat als laag. De reclassering acht interventies of toezicht niet nodig.
De militaire kamer acht de door de officier van justitie gevorderde taakstraf van 140 uur passend en geboden en zal deze daarom aan verdachte opleggen.
De oplegging van de straf is gegrond op de artikelen:
- 9, 22 c, 22d, 55, 308 en 309 van het Wetboek van Strafrecht;
- 136 van het Wetboek van Militair Strafrecht.
De militaire kamer:
verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder ‘De bewezenverklaring’, heeft begaan;
verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;
verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder ‘De kwalificatie van het bewezenverklaarde’;
verklaart verdachte hiervoor strafbaar;
legt op een taakstraf van 140 uren, met bevel dat indien deze straf niet naar behoren wordt verricht vervangende hechtenis zal worden toegepast voor de duur van 70 dagen.
Dit vonnis is gewezen door mr. Y.H.M. Marijs (voorzitter), mr. R.M.H. Pennings en mr. F.E. Venema, rechters, in tegenwoordigheid van mr. C.C.M. Althoff, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 17 juni 2024. Mr. Marijs is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen. | ||