Menno Weij heeft recent de overstap gemaakt van advieskantoor, terug naar de advocatuur. Hij heeft zich gevoegd bij The Data Lawyers en hoopt hier impact te maken in de juridische wereld. PONT | Data & Privacy sprak hem over deze stap in zijn carrière, het belang van massaschadeclaims en uitdagingen in het digitale domein.
1. Waarom heb je deze stap in je carrière gezet?
Bij The Data Lawyers krijg ik de kans om weer direct met cliënten te werken in complexe en principiële dossiers, zoals massa-schadeclaims. Mijn nieuwe kantoor combineert een frisse, jonge dynamiek met de ambitie om echt verschil te maken in de juridische wereld, iets wat perfect aansluit bij mijn eigen drijfveren.
Mijn overstap naar de advocatuur is verder ingegeven door twee belangrijke redenen. Ten eerste miste ik de advocatuur, en met name het verschoningsrecht. Dat beroepsgeheim is essentieel in mijn vak, omdat het cliënten de zekerheid biedt dat alles wat zij met mij delen, strikt vertrouwelijk blijft. In mijn vorige functie bij BDO had ik die juridische bescherming niet volledig, terwijl ik wel met vertrouwelijke zaken te maken had, zoals advies over datalekken.
Daarnaast speelt de perceptie van klanten een rol: mensen zoeken vaak specifiek een advocaat voor juridische zaken. Die titel heeft waarde en biedt een zekerheid die verder gaat dan een juridisch adviserende rol.
2. Wat voor ervaring(en) neem je mee vanuit je eerdere functie die nu goed van pas komt/komen?
Een van mijn sterkte punten is mijn jarenlange ervaring in de juridische praktijk. Bij BDO, en daarvoor ook bij Baker & McKenzie en Solv, werkte ik met uiteenlopende cliënten en leerde ik complexe juridische en zakelijke vraagstukken snel te doorgronden. Dit geeft mij een stevige basis om cliënten te ondersteunen bij ingewikkelde datakwesties. Door deze ervaringsjaren in zowel de advocatuur als de consultancy, denk ik niet alleen als advocaat maar ook op strategisch en commercieel vlak mee met cliënten. Dat sluit goed aan bij de insteek die The Data Lawyers kiest bij het helpen bijstaan van cliënten. Bovendien heb ik een groot netwerk, en ook dat helpt bij de verdere uitbouw van een jong en groeiend bedrijf als The Data Lawyers.
Verder geniet ik ervan om professionals te begeleiden en te inspireren, zodat zij hun potentieel optimaal kunnen benutten.
3. Welke uitdagingen zie je binnen het IT-, data- en privacy-domein?
Er liggen grote uitdagingen op het snijvlak van regelgeving en technologie. In Europa worden bedrijven geconfronteerd met een enorme hoeveelheid nieuwe wet- en regelgeving. Denk alleen al aan de Data Act, Data Governance Act, de AI Act en strengere richtlijnen rondom cybersecurity. Hoewel deze regels bedoeld zijn om het speelveld eerlijker en veiliger te maken, is het risico dat de complexiteit bedrijven ontmoedigt en innovatie belemmert. Vanuit The Data Lawyers heb ik de volle ruimte om hierover mee te denken met onze cliënten. We ondersteunen bijvoorbeeld bij het in kaart brengen van welke wetgeving relevant is voor een cliënt, welke actiepunten daaruit volgen, en hoe die efficiënt kunnen worden opgepakt. Veel vereisten uit de verschillende wetten vertonen overlap. Ik merk ook dat wet- en regelgeving soms niet goed op elkaar aansluit. Hoe ga je daar handig mee om? Hoe focus je op de belangrijkste verplichtingen en hoe voorkom je dubbelwerk? Daar adviseer ik onze cliënten over.
Een ander belangrijk aandachtspunt is de toenemende dreiging van cybercriminaliteit. Cyberaanvallen worden steeds geavanceerder, en bedrijven staan voor de uitdaging om hun systemen en data continu te beveiligen tegen deze dreigingen. Ook dient het afhandelen van interne melding van incidenten en het afhandelen van datalekken goed op orde te zijn. Binnen The Data Lawyers is daar een speciaal team voor. Ook daar breng ik mijn eigen kennis en ervaring in. Zo kunnen we cliënten helpen met het vooraf inregelen van de procedures, maar ook goed bijstaan wanneer zich onverhoopt toch een datalek met impact heeft voorgedaan.
4. Welke (toekomstige) ontwikkelingen/trends ontwaar je binnen het digitale domein en welke moeten we hoe dan ook in de gaten houden de komende tijd?
Wat mij persoonlijk het meest fascineert binnen het digitale domein is de razendsnelle ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI). AI biedt ongekende mogelijkheden, maar roept ook belangrijke ethische vragen op. Als advocaat ben ik vooral benieuwd hoe AI het juridische veld verder zal gaan beïnvloeden. Zullen we in de toekomst allemaal standaard AI gebruiken om contracten op te stellen? En ook om complexe juridische analyses sneller uit te voeren? En hoe zorgen we ervoor dat AI ook in die toepassingen betrouwbaar blijft en geen onbedoelde side effects met zich meebrengt?
Daarnaast zie ik een spanning tussen regulering en innovatie. Europa kiest vaak voor regulering om burgers en markten te beschermen, terwijl bijvoorbeeld de VS meer ruimte biedt voor experimentele innovatie. Dat verschil brengt uitdagingen met zich mee, bijvoorbeeld voor Europese bedrijven die moeten concurreren met Amerikaanse techgiganten die minder streng gereguleerd worden. Hier zie ik een belangrijke rol voor advocaten en beleidsmakers om bedrijven te helpen navigeren tussen innovatie en compliance.
5. Wat hoop je met/in jouw nieuwe baan te kunnen toevoegen aan de publieke zaak?
Ik wil mij inzetten voor het versterken van de rechten van individuen, met name in zaken waarin grote technologiebedrijven regels overtreden of privacy van gebruikers schenden. Massa-schadeclaims, zoals die tegen Meta (voorheen Facebook), fascineren mij. Via dit soort zaken kunnen we collectieve rechten versterken en bedrijven dwingen om hun verantwoordelijkheid te nemen. Op deze manier helpen we ook voor het bewerkstelligen van een level playing field voor Europese IT-bedrijven ten opzichte van de veelal US-based Big Tech.
Bij The Data Lawyers heb ik de kans om aan principiële zaken te werken die niet alleen juridisch, maar ook maatschappelijk relevant zijn. Het opkomen voor de publieke zaak betekent voor mij het beschermen van privacy en het bewaken van een eerlijke balans tussen enerzijds consumenten, de publieke en Europese (tech) bedrijven en anderzijds Big Tech.
6. Als je niet in dit domein werkzaam was, welk beroep had je dan het liefst beoefend?
Mijn jongensdroom was autocoureur worden. De snelheid en het avontuur van racen hadden een enorme aantrekkingskracht op mij. Hoewel dat nu misschien niet meer realistisch is (maar zeg nooit nooit 😉), heb ik ook altijd een passie gehad voor ondernemen. Ik heb ervaring opgedaan met startups en ben medeoprichter van een incubator voor juridische technologie. Ondernemen en innoveren geven me energie. Binnen de The Data Lawyers kan ik daar volop me aan de slag!
7. Welk(e) boek/film/documentaire/podcast over data & privacy zou iedereen moeten lezen/bekijken/beluisteren?
Een goede start is BNR Digitaal, een wekelijkse podcast en radioprogramma waarin juridische, technologische en maatschappelijke aspecten van data en privacy worden besproken. Zelf ben ik daar ook wel eens te gast, maar het is echt een toegankelijke manier om op de hoogte te blijven van trends en ontwikkelingen in het digitale domein.
