Digitale platforms en grote technologiebedrijven – vaak aangeduid als Big Tech – spelen een dominante rol in de digitale infrastructuur van onze samenleving. Van zoekmachines en sociale netwerken tot cloudinfrastructuur en appstores: publieke en private sectoren zijn in toenemende mate afhankelijk van een klein aantal techreuzen. Tegelijkertijd groeit de maatschappelijke en politieke roep om grip, transparantie en regulering. In het themadossier “Big Tech / Platforms” staat deze strategische, juridische en ethische dynamiek centraal.

In dit dossier gaan we in op:

• De marktmacht en invloed van grote platforms als Google, Meta, Amazon, Apple, Microsoft en TikTok — en hun rol in communicatie, data-economie en informatievoorziening.
• Het onderscheid tussen gatekeepers en andere marktpartijen, en de opkomst van platformisering in verschillende sectoren.
• Relevante wet- en regelgeving, waaronder:
  • De Digital Markets Act (DMA) – gericht op het tegengaan van monopolistisch gedrag;
  • De Digital Services Act (DSA) – met verplichtingen rond contentmoderatie, transparantie en risicobeheer;
  • De AVG en nationale wetten voor gegevensbescherming;
  • Discussies over fiscale rechtvaardigheid, concurrentie en digitale soevereiniteit.
• Actuele ontwikkelingen zoals Europese handhaving tegen platformmisbruik, de opkomst van alternatieve platforms, en het debat over data- en AI-soevereiniteit.
• Praktijkvoorbeelden van publieke afhankelijkheid van Big Tech (zoals clouddiensten in de zorg of het onderwijs) én van publieke en private strategieën om weerbaarder of onafhankelijker te opereren