Uit de uitvoeringsanalyse blijkt dat verplichtingen uit de EU-dataregelgeving om een aantal aanpassingen van gemeenten vraagt. Daarnaast bevat de regelgeving ook behulpzame voorwaarden. Tot slot zien gemeenten vooral ook kansen om op nieuwe manieren met data aan de slag te gaan.
Lees het rapport Uitvoeringsanalyse Digital Decade Dataregelgeving
De komende jaren komt er vanuit het Europese beleidsprogramma Digital Decade een pakket van Europese wet -en regelgeving op gemeenten af. In deze 2e uitvoeringsanalyse heeft de VNG samen met experts van 60 gemeenten 5 verordeningen op het gebied van datadeling onderzocht:
Data Governance Act
Data Act
Open Data Directive
Interoperable Europe Act
EU-brede dataspaces (dataruimten)
De Europese dataregelgeving reguleert het delen van data tussen overheden met burgers en bedrijven. Dit moet onder de juiste voorwaarden, met aandacht voor privacy en informatieveiligheid, gebeuren. Hierdoor kunnen burgers en bedrijven het economische en maatschappelijke potentieel van data beter benutten.
Dit rapport vormt een eerste beeld, maar de toepasbaarheid is op onderdelen nog niet helemaal duidelijk. De VNG stelt voor om gezamenlijk de abstracte concepten uit de Europese verordeningen verder te onderzoeken op haalbaarheid voor gemeenten en de daadwerkelijke impact.
Hoewel de impact op gemeenten beperkt lijkt, vraagt de implementatie van de Europese dataregelgeving wel om aanpassingen. Denk dan aan het beschikbaar stellen van gegevens voor hergebruik en het opstellen van kaders voor het gebruik van beschermde data. Gemeenten worden aangemoedigd om de eisen voor hergebruik van informatie nu al mee te nemen in hun beleid. Zo kunnen ze inspelen op de toenemende vraag naar open data en transparantie. Dit vraagt wel om investeringen voor het verder op orde brengen van de informatiehuishouding, en voor technologie, zoals API's.
Vanuit gemeenten is er behoefte aan een handleiding waarin de aanstaande wijzigingen door de dataregelgeving in zijn totaal worden toegelicht. Het rapport benadrukt dat samenwerking tussen het Ministerie van BZK, de VNG en andere partijen cruciaal is om de uitvoering goed te laten verlopen.
Met de oplevering van dit rapport is de impact van het 2e wetgevingscluster van de Digital Decade in kaart gebracht. De komende periode wordt de impact van het 3e wetgevingscluster ‘Kunstmatige intelligentie, privacy en dataprotectie’ door gemeenten onderzocht. In 2025 start de VNG met de overige 3 wetgevingsclusters.
