De Raad van State heeft bepaald dat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) geen onderzoek hoeft in te stellen naar privacy-inbreuk bij anonieme OV-chipkaarten. Privacy-activist Michiel Jonker wilde met drie hoger beroepen bewerkstelligen dat de AP ging kijken naar vermeende privacy-inbreuken bij openbaar vervoerbedrijven.
Privacy-activist Michiel Jonker wil met deze zaken verschillende problemen met anoniem reizen aankaarten. Ten eerste gaat het om vervoersbedrijf Connexxion die geen contante betalingen voor buskaartjes meer aanneemt. Hierdoor is er geen anonieme manier om met de bussen van Connexxion te reizen.
Daarnaast kaart Jonker drie inbreuken op privacy door de NS aan in de hoger beroepen. De NS weigert namelijk resterend saldo op een anonieme OV-chipkaart terug te betalen wanneer de kaarthouder geen gegevens verstrekt. Wanneer je als anonieme OV-chipkaarthouder het saldo terug wilt krijgen moet je gegevens opgeven. Hierdoor worden niet alleen persoonsgegevens bij de NS bekend, maar ook de reizen die met de OV-chipkaart zijn gemaakt. Deze kunnen vervolgens aan jouw gegevens worden gekoppeld.
Daarnaast is het bij de NS niet mogelijk om internationale treintickets te kopen op het station zonder persoonlijke gegevens op te geven.
Jonker vindt het als derde punt onjuist dat er servicekosten in rekening worden gebracht wanneer je een anonieme OV-chipkaart met contant geld wilt opwaarderen.
Met deze punten over de NS en Connexxion klopte Jonker eerst aan bij de Autoriteit Persoonsgegevens. De AP weigerde een onderzoek op te zetten omdat eerder onderzoek uitwees dat er geen overtredingen plaatsvonden bij de vervoersbedrijven. Jonker is het daar niet mee eens en zegt dat er geen duidelijke noodzaak is voor het verwerken van de persoonsgegevens, bijvoorbeeld bij het kopen van internationale treintickets. Daarnaast is hij van mening dat reizigers die anoniem willen reizen worden gediscrimineerd ten opzichte van andere reizigers, bijvoorbeeld door de extra servicekosten die vasthangen aan een contante betaling.
Toen Jonker in 2019 naar de rechter stapte werd hij hier in het ongelijk gesteld. Hierna ging hij in hoger beroep bij de Raad van State. Deze heeft nu de hoger beroepen ongegrond verklaard.
Jonker reageerde als volgt: “Met deze uitspraken heeft de Raad van State het recht op privacy in het openbaar vervoer afgeschaft. Iedere individuele reiziger mag overal gevolgd en geregistreerd worden, zonder dat daarvoor een specifieke noodzaak hoeft te worden aangetoond.”
De privacy-activist overweegt nog of hij zijn zaak ook bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens wil neerleggen.
