De registratieplicht die Israël oplegt aan hulporganisaties, zet die organisaties klem. Dat concludeert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) na een advies over deze kwestie. Leveren hulporganisaties alle door Israël gevraagde persoonsgegevens, dan schenden zij hoogstwaarschijnlijk de privacyrechten van medewerkers en hun gezinsleden. Doen ze dat niet, dan mogen ze van Israël vanaf september geen hulp meer bieden in de Gazastrook. De AP vraagt de Nederlandse regering dan ook formeel protest aan te tekenen tegen de registratieplicht.
In een richtlijn eist de Israëlische regering dat alle organisaties die hulp bieden in de Palestijnse gebieden uiterlijk begin september aan een uitgebreide registratie moeten voldoen. Israël eist persoonsgegevens over niet alleen medewerkers zelf, maar ook over hun partners en hun kinderen. Het gaat onder meer om gegevens van paspoorten van werknemers en hun gezinsleden. Ook moeten de hulporganisaties namen van donoren aanleveren, inclusief ‘achtergrondinformatie’ over die mensen en de precieze bedragen die zij aan de hulporganisatie hebben gedoneerd. Wat precies onder achtergrondinformatie valt, is onduidelijk.
De Israëlische overheid lijkt deze informatie vervolgens te gebruiken voor screening en profilering. De Israëlische overheid kan de informatie uit de registratie vervolgens koppelen aan wat mensen eerder online hebben gedeeld. Zoals uitingen over hoogwaardigheidsbekleders, kritiek op de staat Israël, foto’s, oproepen, memes of standpunten.
Een Nederlandse hulporganisatie* vroeg de AP eind juli om een spoedadvies over deze kwestie. De AP concludeert op basis van de beschikbare informatie dat die hulporganisatie geen geldige reden (grondslag) heeft om de gevraagde persoonsgegevens aan Israël te leveren. Ook zou het voor de hulporganisatie niet duidelijk zijn wat er met de persoonsgegevens gebeurt, nadat de organisatie die aan Israël geleverd heeft. De hulporganisatie zou met het doorgeven van persoonsgegevens daarom hoogstwaarschijnlijk de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) overtreden. De AP adviseerde de Nederlandse hulporganisatie dan ook om niet aan de registratieplicht te voldoen.
In een ambtsbericht aan het ministerie van Buitenlandse Zaken wijst de AP de Nederlandse regering erop dat de enige oplossing voor dit probleem is dat Israël de registratieplicht aanpast. En vraagt de AP het ministerie formeel protest aan te tekenen tegen de registratieplicht. Want in de huidige situatie moeten hulporganisaties kiezen voor de rechten van hun medewerkers, óf het doen van hun werk in Gaza. De AP verzoekt het ministerie om deze kwestie ook snel met de Europese Commissie te bespreken, omdat de registratieplicht ook andere Europese hulporganisaties kunnen raken.
Daarnaast neemt de AP zelf contact op met de Israëlische privacytoezichthouder met het verzoek zich uit te spreken over de registratieplicht. En de AP gaat op zeer korte termijn in gesprek met de andere privacytoezichthouders in Europa over de vraag hoe de registratieplicht zich verhoudt tot het adequaatheidsbesluit van de Europese Commissie over Israël. Dat besluit stelt dat de bescherming van persoonsgegevens in Israël van hetzelfde niveau is als in de Europese Unie.
*De AP publiceert het advies niet, omdat daaruit is af te leiden welke hulporganisatie het advies heeft aangevraagd. De organisatie vreest dat het bieden van hulp ter plaatse verder wordt bemoeilijkt als bekend wordt dat de AP is benaderd voor advies.
