Overheidsorganisaties kunnen Facebook maar beter niet gebruiken als onduidelijk is wat er met de persoonsgegevens van bezoekers van hun Facebookpagina gebeurt. De overheid moet namelijk kunnen garanderen dat de verwerking van deze gegevens aan de wet voldoet. Dit adviseert de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) aan het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK).
Het ministerie van BZK onderzocht in 2021 zelf de mogelijke privacyrisico’s van het gebruik van Facebook door de overheid. Het ministerie concludeerde toen dat het geen goed beeld heeft van wat Facebook doet met de persoonsgegevens van mensen die pagina’s van de Nederlandse overheid bezoeken. Daarom vroeg BZK eind 2023 aan de AP of de overheid Facebook wel mag gebruiken. Het advies van de AP aan BZK (1) is nu om dit niet te doen als er onduidelijkheid is over privacy.
Aleid Wolfsen, voorzitter AP: “De staatssecretaris van Digitale Zaken is bezorgd over de privacy van mensen. Zij vraagt zich af of de overheid met het gebruik van Facebookpagina’s wel aan de wet voldoet. Die zorg is begrijpelijk. Niet alleen omdat de AP handhavend kan optreden bij overtredingen van de wet. Maar vooral omdat mensen die een pagina van de overheid bezoeken, erop vertrouwen dat hun persoonlijke en gevoelige informatie in veilige handen is. Dat het hierbij ook kan gaan om informatie over kinderen en jongeren, maakt dit nog belangrijker. Zij zijn online kwetsbaar en hebben extra bescherming nodig.”
Wolfsen vervolgt: “Omdat mensen voor veel zaken zijn aangewezen op de overheid, zullen zij snel geneigd zijn om een platform als Facebook te gebruiken voor communicatie met de overheid. Maar overheidsorganisaties zouden zulke platforms niet moeten inzetten als communicatiekanaal als zij concluderen dat zij niet zeker te weten wat er met de gegevens van mensen gebeurt. Het moet kraakhelder zijn wat er met je gegevens gebeurt. Dat is de norm.”
Welke toezichthouder kan optreden als een organisatie de wet overtreedt, hangt af van waar deze organisatie gevestigd is. De AP houdt toezicht op de Nederlandse overheid en kan handhavend optreden als daar verwerkingen van persoonsgegevens niet aan de privacywet voldoen. Bij Facebook ligt die bevoegdheid in eerste instantie bij de Ierse toezichthouder, omdat de Europese hoofdvestiging van Facebook in Ierland is.
Naast dit advies aan BZK, werd eerder deze week een ander standpunt over grote online platforms (2) bekendgemaakt. De AP en de andere privacytoezichthouders in Europa, verenigd in de EDPB, stellen dat grote online platforms, zoals sociale media, hun gebruikers niet mogen dwingen te betalen óf zich te laten volgen op internet om het platform te kunnen gebruiken. Er moet een optie zijn waarbij gebruikers niet gevolgd worden en een optie waarvoor gebruikers niet hoeven te betalen en waarbij zij slechts beperkt gevolgd worden.
Wolfsen: “Als een platform dreigt je online account op zwart te zetten zodra je niet akkoord gaat je online te laten volgen, is dat geen vrije keuze. Techbedrijven mogen je niet dwingen akkoord te gaan met het volgen van jouw gedrag op internet. Om jouw data bijvoorbeeld te verkopen aan advertentiebedrijven. Mensen zijn soms afhankelijk van informatie op bepaalde online platforms. Vooral als het om informatie van de overheid gaat, hebben mensen recht op toegang tot deze informatie. Zonder dat zij daarvoor moeten betalen en zonder dat zij daarvoor hun privacy moeten inleveren.”
https://www.autoriteitpersoonsgegevens.nl/documenten/advies-aan-bzk-over-gebruik-facebook
https://www.autoriteitpersoonsgegevens.nl/actueel/edpb-platforms-mogen-gebruikers-niet-dwingen-zich-te-laten-volgen
