Uit rapportage van het Financieele Dagblad blijkt dat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) handhavend optreedt tegen kredietinformatiebureaus zoals Experian, Focum en EDR wegens structurele schendingen van de privacywetgeving. Volgens de toezichthouder ontbreekt een gerechtvaardigd belang voor het grootschalig verzamelen en verwerken van consumentengegevens, wat in strijd is met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).
De AP stelt dat kredietinformatiebureaus geen gerechtvaardigd belang kunnen aantonen voor het grootschalig verzamelen en verwerken van consumentengegevens. Dit is een vereiste onder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De bedrijven beweren dat hun diensten van maatschappelijk belang zijn, zoals het voorkomen van wanbetalingen en overmatige schulden, maar de AP benadrukt dat dit niet voldoende is om de inbreuken te rechtvaardigen.
Experian ontving eerder een miljoenenboete, die volgens bronnen van het FD kan oplopen tot tientallen miljoenen euro’s. Ook Focum kreeg een boete, die in het jaarverslag als ‘materieel’ wordt omschreven. De AP constateerde bij Focum vijf overtredingen van de privacyregels na een onderzoek van drie jaar. EDR meldde eveneens problemen met de toezichthouder. Ondanks de handhaving blijven de details van de opgelegde sancties grotendeels anoniem door rechterlijke uitspraken die reputatieschade moeten voorkomen.
De toezichthouder vreest dat het huidige model, waarin consumenten worden ingedeeld op kredietwaardigheid, leidt tot sociale polarisatie. Mensen met een lage score kunnen moeilijkheden ondervinden bij het verkrijgen van basisbehoeften zoals een huurwoning, verzekering of energiecontract. Deze gevolgen onderstrepen volgens de AP het belang van strenge handhaving.
De Consumentenbond laat in het FD weten de aanpak van de AP te prijzen en benadrukt dat de AVG draait om controle over eigen gegevens. Het handelen van de kredietbureaus druist volgens hen in tegen deze kernwaarde. ‘De essentie van de AVG is dat mensen controle houden over hun eigen gegevens, en deze hele sector handelt in strijd met dat principe’, zegt een woordvoerder van de Consumentenbond in reactie op het FD. ‘Het is heel goed dat de AP ingrijpt. Dat is hard nodig.’
De betrokken bedrijven benadrukken het belang van hun diensten, zowel voor consumenten als voor bedrijven. Zij stellen de verzamelde gegevens te gebruiken om te voldoen aan anti-witwaswetgeving en om betalingsrisico’s te beheersen. Tegelijkertijd vechten Experian en Focum de opgelegde sancties juridisch aan.
Volgens het FD zijn veel overtredingen lange tijd onopgemerkt gebleven door een rechterlijke maatregel die de publicatie van boetes en dwangsommen anoniem hield. Hoewel deze anonimiteit bedoeld was om reputatieschade te beperken, draagt het ook bij aan een gebrek aan publieke transparantie.
Volgens het FD plaatst het optreden van de AP het verdienmodel van kredietinformatiebureaus onder druk. Databanken met betaalgedrag, zoals die van EDR, Experian en Focum, zijn essentieel voor hun bedrijfsvoering, maar de juridische strijd en publieke kritiek maken de toekomst van deze praktijken onzeker.
Het volledige artikel lees je in het Financieel Dagblad: ‘Privacywaakhond jaagt op kredietinformatiebureaus’.
