Digitalisering, duurzaamheid en internationalisering zijn de belangrijkste thema's in de nieuwe jaarlijks toezichtagenda van de Autoriteit Financiële Markten. De toezichthouder benadrukt dat deze trends zich razendsnel ontwikkelen en een steeds grotere impact hebben op de financiële sector.
Zo is digitalisering inmiddels onmisbaar geworden in de bedrijfsvoering en verdienmodellen van financiële instellingen. Dit brengt nieuwe risico’s met zich mee, mede door de dominante positie van een kleine groep grote techbedrijven, ook wel bekend als ‘big tech’. De afhankelijkheid van deze partijen heeft volgens de AFM potentieel grote gevolgen voor de sector.
Het gebruik van IT-systemen en data groeit explosief, waardoor de kwetsbaarheid toeneemt. Het wegvallen van één belangrijke speler kan de financiële dienstverlening ernstig verstoren. Daarnaast kunnen grootschalige cyberrisico’s niet alleen grote financiële schade veroorzaken, maar ook de financiële stabiliteit bedreigen. Dit raakt zowel consumenten als financiële instellingen.
AFM-bestuursvoorzitter Laura van Geest benadrukt het belang van een moderne aanpak. “De financiële sector wordt meer en meer data- en IT-gedreven. Effectief toezicht sluit daarop aan. Datagedreven toezicht is daarom essentieel voor de AFM om haar rol als risicogestuurde toezichthouder ook in de toekomst te kunnen vervullen.”
Naast digitalisering spelen geopolitieke ontwikkelingen een grote rol. Spanningen tussen handelsblokken, zoals de EU, VS en China, hebben geleid tot steeds meer fragmentatie. Dit wordt versterkt door wederzijdse importheffingen en financieel-economische sancties.
Veel landen streven naar strategische autonomie op terreinen als defensie, technologie en energie. Deze ontwikkelingen brengen extra onzekerheid met zich mee, vooral op het gebied van regelgeving.
De uiteenlopende ontwikkeling in wet- en regelgeving tussen de VS en de EU, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid of cryptoactiva, kan volgens de AFM leiden tot arbitrage en de integriteit van financiële markten ondermijnen. Dit maakt internationaal toezicht en samenwerking belangrijker dan ooit.
Binnen Nederland blijft de pensioenhervorming een belangrijke factor, stelt de autoriteit. De overgang naar een nieuw pensioenstelsel vraagt zowel van de sector als van toezichthouders grote aanpassingen. De AFM blijft zich daarom richten op transparantie en bescherming van consumenten, terwijl de sector deze complexe transitie doorloopt.
