Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) gaf studenten een risicoscore om te controleren of er misbruik gemaakt werd van de uitwonendenbeurs. Een aantal studenten kreeg een hogere risicoscore zonder dat daar een goede onderbouwing voor was. DUO heeft tevens nagelaten om de werking van het algoritme te evalueren.
De criteria die voor het algoritme van DUO werden gebruikt voor een huisbezoek, waren onderwijssoort, afstand en leeftijd. Een mbo-opleiding, een kortere afstand tussen het woonadres van de student en de ouder(s) en een lagere leeftijd zorgden alle drie voor een hogere risicoscore. Dit algoritme leidde ook tot indirecte discriminatie, concludeerde de minister van OCW op basis van onderzoek. Studenten met een niet-Europese migratieachtergrond scoorden hoger op de gehanteerde selectiecriteria.
“Discriminatie wordt helaas nog lang niet altijd goed herkend. Omdat vaak wordt gedacht dat discriminatie gaat over bijvoorbeeld afkomst, seksuele voorkeur of religie. Maar maak je zonder rechtvaardiging op een andere manier onderscheid tussen mensen? Dan is dat evengoed discriminatie en dus verboden. Ook DUO zag dit aanvankelijk over het hoofd. DUO registreerde weliswaar niet de migratieachtergrond van studenten, maar wel andere gegevens om onderscheid te maken. En ook daar was geen objectieve rechtvaardiging voor,” aldus Aleid Wolfsen.
