De overheid denkt er serieus over na om volledig te stoppen met het gebruik van Facebook. De reden hiervoor is dat het platform de veiligheid van privacygevoelige gegevens niet kan garanderen. Het kabinet bekijkt momenteel wat de gevolgen zouden kunnen zijn als ministeries het online platform niet meer mogen gebruiken. Dat vertellen Haagse bronnen aan De Telegraaf (1).
Al in 2017, een jaar voordat de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking trad, constateerde de Autoriteit Persoonsgegevens dat Facebook de Europese privacywetgeving overtrad. Het bedrijf informeerde gebruikers onvoldoende over de verzameling en verwerking van klantgegevens. In andere Europese landen, waaronder Duitsland en Noorwegen, klonk vergelijkbare kritiek.
Naar aanleiding daarvan besloot demissionair staatssecretaris van Digitalisering Alexandra van Huffelen om een onderzoek te laten uitvoeren naar de privacyrisico’s op het gebruik van Facebook. Daaruit bleek dat de gegevens van Facebookgebruikers niet genoeg worden beschermd.
“Facebook informeert niet duidelijk wat ze met de gegevens van burgers op overheidspagina’s doet, en hoe ze bepaalt welke berichten bezoekers in hun nieuwsoverzicht zien. Het onderzoek concludeert ook dat Facebook tracking cookies (2) op een misleidende manier gebruikt”, zo schreef de staatssecretaris in november 2022 in een brief (3) aan de Tweede Kamer.
Het kabinet voerde diverse gesprekken met Facebook, maar deze leverden geen bevredigende toezeggingen of verbeteringen op. Integendeel: Meta betwistte de uitkomsten van het onderzoek dat de privacy (4) van Nederlanders in het geding was.
Ingewijden vertellen tegenover De Telegraaf dat de kans bijzonder groot is dat het kabinet Facebook in de ban doet. “Wanneer de toezichthouder beoordeelt dat er inderdaad hoge risico’s zijn voor de gegevensverwerking en deze niet door Meta worden weggenomen, zal het gebruik van Facebook door de Rijksoverheid moeten worden beëindigd”, zo zegt staatssecretaris Van Huffelen aan het dagblad. Alle ministeries brengen op dit moment in kaart wat de potentiële gevolgen zijn van een vertrek.
Volgens de staatssecretaris lopen er op dit moment geen andere concrete onderzoeken naar sociale media platformen. “Wel houden we de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten”, aldus de bewindsvrouw.
Het is niet de eerste keer dat de overheid besluit om te stoppen met het gebruik van een populaire applicatie. Vanwege mogelijke spionagerisico’s besloot staatssecretaris Van Huffelen begin 2023 dat ambtenaren in dienst van de Rijksoverheid TikTok niet langer op hun werktelefoon mochten installeren. Van een TikTok-verbod (5) zoals in andere Europese landen was geen sprake: het kabinet zette een beleid in gang dat enkel vooraf goedgekeurde apps op werkapparatuur geïnstalleerd konden worden. Dit beleid werd ook wel ‘managed apparaten’ (6) genoemd.
“Apps van bedrijven uit landen met een offensief cyberprogramma tegen Nederland en/of Nederlandse belangen zullen dan niet toegestaan worden. Ik wil dit beleid zo snel als mogelijk ingericht hebben, in samenwerking met de ‘shared service organisaties’ (SSO’s) die deze mobiele apparaten beheren”, zo zei de bewindsvrouw het afgelopen jaar. Onder meer de gemeente Den Haag, Amsterdam (7), Groningen (8) en de Belastingdienst (9) gaven medewerkers de opdracht om TikTok niet langer op hun werkapparatuur te gebruiken.
Afgelopen maand kondigde staatssecretaris Van Huffelen op persoonlijke titel aan te stoppen met X (10). Ze noemde het delen van haatberichten, verspreiden van desinformatie en de vele nepaccounts die op het platform actief zijn als reden. “Sinds de overname van Twitter door Musk heerst steeds meer het idee dat het een platform is waar alles moet kunnen. Als je als platform echt niet aan onze regels wil voldoen, dan is het voor mij tijd om afscheid te nemen”, aldus de politica. Verder zei ze de negatieve reacties niet te missen.
(1) https://www.telegraaf.nl/nieuws/859158090/twijfel-over-veiligheid-van-privacy-op-facebook-voorbode-voor-ban-x-door-overheid
(2) https://www.vpngids.nl/privacy/social-media/wat-weet-facebook-over-mij/
(3) https://www.vpngids.nl/veilig-internet/surfen/cookies-beheren-verwijderen/
(4) https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2022/11/18/kamerbrief-over-onafhankelijk-onderzoek-naar-facebookpaginas-overheid
(5) https://www.vpngids.nl/nieuws/vk-wil-eveneens-een-tiktok-verbod-voor-ambtenaren/
(6) https://www.vpngids.nl/nieuws/kabinet-zet-in-op-managed-apparaten-om-spionage-tegen-te-gaan/
(7) https://www.vpngids.nl/nieuws/amsterdam-verbiedt-tiktok-op-werkapparatuur/
(8) https://www.vpngids.nl/nieuws/groningen-komt-met-tiktok-verbod-voor-ambtenaren/
(10) https://www.vpngids.nl/nieuws/staatssecretaris-van-huffelen-stopt-met-x/