Al meer dan duizend dagen vechten de Oekraïners met man en macht om hun land te verdedigen. De oorlog speelt zich niet alleen af aan de frontlinies, maar ook online. Op 20 december bestaat het Tallinn Mechanisme één jaar. Via het Tallinn Mechanisme werkt Nederland samen met andere landen aan de online veiligheid van Oekraïne én zichzelf.
Toen de oorlog twee jaar geleden begon, benaderde Oekraïne een aantal internationale partners met verzoeken om cybersteun. Veel landen waren bereid die steun te leveren, maar dat gebeurde tot dan toe vooral ad hoc: zonder vaste afspraken of plannen. Om de hulp beter te organiseren, werd vorig jaar het Tallinn Mechanisme opgericht.
Het Tallinn Mechanisme brengt in kaart wat Oekraïne nodig heeft om zich beter te beschermen tegen cyberaanvallen. Vervolgens zoeken deelnemende landen en organisaties naar mogelijkheden om te helpen. Denk bijvoorbeeld aan het tegenhouden van cyberaanvallen of trainingen voor experts. Zo kunnen Oekraïense systemen sneller en beter worden beschermd. Het mechanisme gebruikt kennis van overheden en bedrijven uit de hele wereld.
Nederland werkt in het mechanisme samen met elf landen: Canada, Denemarken, Estland, Frankrijk, Italië, Duitsland, Polen, Zweden, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, en Oekraïne zelf. Daarnaast zijn ook de Europese Unie, de NAVO, bedrijven en NGO’s betrokken. Elk van deze partijen brengt specifieke kennis en middelen mee.
In het eerste jaar van het Tallinn Mechanisme zijn er belangrijke stappen gezet. Zo zijn er tientallen Oekraïense overheidsinstellingen en beheerders van kritieke infrastructuur geholpen om hun digitale beveiliging te verbeteren. Het Mechanisme heeft Oekraïne geholpen met apparaten en programma’s die cyberaanvallen voorkomen. Ook zijn er systemen geleverd die schadelijke software (malware) opsporen en stoppen. De steun bestaat bijvoorbeeld uit softwarepakketten en -licenties, of het trainen van Oekraïense cybersecurityexperts.
Daarnaast heeft Oekraïne dankzij het mechanisme nieuwe satellietverbindingen gekregen. Deze zijn erg belangrijk voor het draaiend houden van vitale diensten tijdens de oorlog. In totaal is via het mechanisme meer dan € 200 miljoen verzameld om Oekraïne te helpen zijn digitale veiligheid te verbeteren.
Het Tallinn Mechanisme geeft een duidelijke boodschap: Oekraïne kan rekenen op onze volledige steun. Samen blijven we werken om de belangrijke civiele infrastructuur van Oekraïne te beschermen tegen Russische cyberaanvallen. Zulke aanvallen zijn schadelijk en gaan tegen internationale wetten en afspraken in. Alle landen die lid zijn van de Verenigde Naties moeten zich aan deze regels houden.
Cybersteun is daarom een belangrijk onderdeel van onze steun aan Oekraïne. De oorlog in Oekraïne laat zien dat cyberaanvallen onderdeel zijn van oorlogsvoering in de 21e eeuw. Ook in Nederland merken we daarvan de gevolgen. Doordat we via het internet met de hele wereld zijn verbonden, zijn cyberaanvallen in Oekraïne ook een gevaar voor Nederland en de rest van Europa.
Nederland blijft Oekraïne steunen, nu en in de toekomst. Deze oorlog laat zien hoe belangrijk digitale veiligheid is voor een samenleving. Het Tallinn Mechanisme is een goed voorbeeld van hoe landen kunnen samenwerken tegen digitale bedreigingen en voor een veiliger internet voor iedereen.
