De overheid wil ambtenaren verbieden om grote taalmodellen (Large Language Models, LLM’s) te gebruiken voor generatieve AI-toepassingen, zoals Chat-GPT en Midjourney AI. Dat komt door zorgen rond mogelijke privacy- en auteursrechtelijke inbreuken die ontwikkelaars en gebruikers van deze modellen kunnen begaan. Het kabinet werkt al aan een alternatief plan.
Dat meldde de Volkskrant donderdag. Journalisten van die krant kregen inzage in een conceptvoorstel van de demissionaire staatssecretaris voor Digitalisering en Koninkrijksrelaties (1). In het voorstel toont Van Huffelen bezorgdheid over de bescherming van gevoelige informatie die ambtenaren vaak moeten behandelen. De reputatie van deze taalmodellen op het gebied van privacy en informatiebeveiliging is het afgelopen jaar herhaaldelijk in twijfel getrokken (2). Andere zorgen betreffen de auteursrechtelijke inbreuken die deze bedrijven vaak begaan bij het trainen van hun modellen met beschermde werken. Indien de ministerraad het voorstel goedkeurt, wordt het verbod waarschijnlijk ook opgelegd aan leveranciers van overheidsinstanties.
Van Huffelen stelt dat er geen definitief verbod moet komen en dat er "kansen voor nuttig gebruik van generatieve AI binnen de overheid" zijn, mits dit op een "veilige manier" gebeurt. Daarom wil de staatssecretaris alleen het gebruik van LLM’s toestaan waarbij er individuele afspraken zijn gemaakt met de leveranciers. Verschillende pilotprojecten, die tegen het einde van volgend jaar afgerond moeten zijn, zullen richtlijnen bieden voor het verantwoord gebruik van AI bij overheidsinstanties en hun opdrachtnemers.
Eerder deze maand meldden TNO, SURF en het Nederlands Forensisch Instituut dat ze gezamenlijk een eigen LLM gaan ontwikkelen met behulp van overheidsfinanciering (2). Het consortium is van plan om het taalmodel, GPT-NL, eind 2024 te lanceren. Gevraagd naar de mogelijke inzet van GPT-NL bij overheidsinstanties, vertelt een projectleider bij TNO dat er op dit moment geen afspraken zijn gemaakt met de overheid, hoewel ze wel contact hebben gehad met diverse ministeries.
(1) https://www.volkskrant.nl/tech/regering-bereidt-verbod-voor-op-gebruik-ai-software-door-ambtenaren~b8948cc7/
(2) https://privacy-web.nl/nieuws/consortium-werkt-aan-nederlands-alternatief-voor-chatgpt-dit-weten-we/.