De rechtbank Noord-Holland heeft zes verdachten veroordeeld voor het oplichten van bejaarden door middel van helpdeskfraude en babbeltrucs. De gevangenisstraffen lopen uiteen van 32 maanden cel tot 220 uur taakstraf. Tevens moeten de verdachten een deel van het geld dat ze via hun oplichtingspraktijken hebben verkregen en witgewassen terugbetalen aan de slachtoffers. Dat meldt de rechtbank Noord-Holland in een persverklaring (1).
In november 2020 startte de politie een onderzoek onder de naam Pilot. Het onderzoek richtte zich specifiek op helpdeskfraude (2), een vorm van fraude waarbij een oplichter zich voordoet als een betrouwbare instantie om geld afhandig te maken van goedgelovige slachtoffers. Agenten keken in het bijzonder naar de periode oktober 2020 tot en met februari 2021. In de zaak zijn zestien aangiftes gedaan. De politie arresteerde in totaal zeven verdachten.
De slachtoffers waren mannen en vrouwen op leeftijd. Zij werden telefonisch benaderd door een man die zich voordeed als een medewerker van de bank. Hij vertelde zijn slachtoffers dat er ‘verdachte transacties of frauduleuze handelingen’ waren verricht met hun bankrekening. Meerdere malen vertelde de oplichter dat er een bedrag klaarstond om overgemaakt te worden naar Zuid-Afrika en Nigeria.
Om te voorkomen dat slachtoffers hun spaargeld kwijtraakten, moesten ze hun bankpas, al dan niet doorgeknipt, in een envelop stoppen. Daar moesten ze tevens hun pincode of inloggegevens aan toevoegen. Een collega van de zogenaamde bankmedewerker zou langskomen om de envelop op te halen. Kort daarna werden grote geldbedragen opgenomen bij geldautomaten, of werden er aankopen gedaan in verschillende winkels.
De hoofdverdachte is een 38-jarige man. Hij was degene die telkens het initiatief nam om potentiële slachtoffers telefonisch te benaderen en ‘op slinkse wijze’ zijn oplichtingspraktijken ten uitvoer bracht.
“De oplichtingen zijn op schaamteloze wijze aan de lopende band gepleegd, waarbij de verdachte niet heeft stilgestaan bij de gevolgen voor de slachtoffers. De ouderen die hiervan slachtoffer zijn geworden, waren op (hoge) leeftijd. Voor hen bestaat de impact niet alleen uit financiële schade, maar met name ook uit gevoelens van onveiligheid en wantrouwen. De verdachte heeft zich enkel laten leiden door zijn eigen financiële gewin”, zo schrijft de rechtbank in het vonnis (3).
Omdat de man een hoofdrol vervulde, legde de rechter hem een gevangenisstraf op van 32 maanden, met aftrek van de tijd die hij in voorarrest heeft doorgebracht. Tevens oordeelde de rechtbank dat de hoofdverdachte een schadevergoeding van ruim 13.000 euro moet betalen.
De rechtbank legde drie medeverdachten een celstraf op van respectievelijk 11,5 maanden, 190 dagen en 105 dagen, minus de dagen die zij in voorarrest hebben doorgebracht. Een 23-jarige verdachte krijgt 240 dagen jeugddetentie, waarvan 117 dagen voorwaardelijk. Een andere handlanger moet 220 uur aan taakstraf verrichten. Volgens de rechter hebben zij zich allemaal schuldig gemaakt aan oplichting, witwassen en het medeplegen van oplichting en diefstal. Een zevende verdachte werd vrijgesproken van deze strafbare feiten.
(1) https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Organisatie/Rechtbanken/Rechtbank-Noord-Holland/Nieuws/Paginas/Celstraffen-voor-hoofdverdachten-bankhelpdeskfraude-bejaarde-slachtoffers-.aspx
(2) https://www.vpngids.nl/veilig-internet/cybercrime/wat-is-helpdeskfraude/
(3) https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBNHO:2024:1405
