Door de recente offlinegang van het Openbaar Ministerie (OM) waren er geen actuele gegevens vanuit het OM beschikbaar in het Justitiële Documentatie Systeem (JDS). Dit heeft ook gevolgen voor de continue screening in de kinderopvang. Er is een tijdelijke noodprocedure ingesteld zodat de veiligheid in de kinderopvang gewaarborgd blijft.
Door de noodprocedure ontvangt Justis – die de continue screening van medewerkers en structureel aanwezigen binnen de kinderopvang uitvoert – toch tijdig signalen over ernstige gewelds- en zedendelicten.
Om risico’s te beperken, is toestemming verleend aan de politie om politiegegevens over ernstige gewelds- en zedendelicten rechtstreeks te verstrekken aan de Justitiële Informatiedienst (Justid). Justis gebruikt deze informatie voor de continue screening, zodat signalen over de zwaarste delicten niet gemist worden. Dit noodproces geldt uitsluitend voor de zwaarste categorieën delicten. Voor andere strafbare feiten kunnen tijdelijk vertragingen optreden bij het ontvangen en verwerken van nieuwe gegevens.
Omdat er geen nieuwe gegevens werden ingevoerd in het JDS ontving Justis geen signalen meer. Ook de andere schakels in de keten, de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten (GGD’en) en de kinderopvangorganisaties, ontvingen door de verstoring tijdelijk geen signalen. Met de huidige tijdelijke oplossing gaat de continue screening van medewerkers en structureel aanwezigen door, maar minder ernstige zaken kunnen later worden gesignaleerd. Ernstige gewelds- en zedendelicten worden wél tijdig verwerkt door de noodprocedure. Zodra het JDS weer volledig is bijgewerkt, worden ook de ontbrekende gegevens over de tussenliggende periode verwerkt.
Verklaringen Omtrent Gedrag (VOG’s) afgegeven vanaf 18 juli tot heden, zijn gebaseerd op de informatie van voor 18 juli. Deze VOG’s zijn daarom niet volledig. In de tijdelijke oplossing voor ernstige gewelds- en zedendelicten wordt wél teruggekeken naar de periode vanaf 18 juli.
Het OM is inmiddels begonnen met een gefaseerde livegang van de systemen. Hierdoor wordt de informatievoorziening stap voor stap hersteld, maar de gevolgen blijven naar verwachting nog enige tijd merkbaar. Zodra de systemen van het OM weer online zijn, worden alle gegevens direct bijgewerkt. Eventuele signalen over andere mogelijke delicten zoals wapen- en drugsdelicten worden hierna alsnog doorgezet. Personen werkzaam of structureel aanwezig in de kinderopvang, die vanaf 18 juli een VOG hebben gekregen, hoeven dus geen nieuwe VOG aan te vragen.
Continue screening is belangrijk, maar niet het enige middel om een veilige kinderopvang te waarborgen. Daarnaast heeft de houder van de kinderopvangorganisatie een belangrijke rol om de veiligheid te borgen. Het vierogenprincipe in kindercentra helpt hierbij: de houder organiseert de opvang zo dat een tweede persoon altijd kan meekijken of meeluisteren. Zo wordt de kans op onveilige situaties verkleind. Ook moeten vermoedens van seksueel misbruik of mishandeling op de opvang direct worden gemeld. Professionals in de kinderopvang en ouders kunnen hierover advies inwinnen bij de vertrouwensinspecteurs van de Inspectie van het Onderwijs.
