Met Europese fondsen als RePowerEU, InvestEU, het Innovatiefonds en ondersteuning via de Important Projects of Common European Interest (IPCEI’s) zijn de komende jaren tientallen miljarden euro’s aan publieke investeringen beschikbaar voor een sterkere en schonere economie. Het kabinet wil een snellere inzet van deze middelen en wil dat bedrijven hiervoor eenvoudiger toegang krijgen. Er is nu geen directe noodzaak om daar bovenop nog andere specifieke EU-fondsen op te zetten. Dat schrijft minister Micky Adriaansens namens het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer over het EU-voorstel van 1 februari 2023 voor een zogenoemd Green Deal Industrial Plan. Nederland heeft hierover via een position paper ook aanbevelingen ingediend bij de Europese Commissie.
Het versneld innoveren met en toepassen van groene- en digitale (sleutel)technologieën, zoals waterstof, quantum, fotonica en bioraffinage, is essentieel voor de economische- en klimaatdoelstellingen in de EU en Nederland. Het kabinet deelt deze Europese ambitie, want zo blijven bedrijven concurrerend, is het vestigingsklimaat aantrekkelijk en neemt bovendien de afhankelijkheid van landen van buiten de EU af. Sommige daarvan hebben een sterke grondstoffenpositie of hebben, zoals de Verenigde Staten, in navolging van de EU besloten om hun publieke investeringen fors te gaan verhogen.
Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat): “Versnellen met duurzame en digitale technologieën is dé weg voor ondernemers en onderzoekers richting onze toekomstige banen en inkomsten. Dat gaat niet vanzelf en bovendien neemt de concurrentie tussen de EU en andere landen toe. Dus staat het kabinet achter de ingeslagen weg om dit extra te steunen: daar waar innovatie nog niet voldoende door de markt wordt opgepakt of een ongelijk speelveld dreigt. Nederland is ook bereid om zelf met publiek geld te investeren. Dat doen we bijvoorbeeld met het Nationaal Groeifonds.”
De minister vervolgt: “We moeten ons op de route naar een groene industrie niet laten afleiden. Dus vraagt Nederland alle aandacht om te zorgen dat de Europese steun eenvoudige voorwaarden kent en zo min mogelijk versnipperd beschikbaar is. En te gaan zorgen dat het krijgen van vergunningen voor steun voor bijvoorbeeld het verduurzamen van de industrie veel minder lang duurt. Op die manier maken we de economische kracht van de Europese markt het sterkst en stimuleren we ook private investeringen.”
Het kabinet schrijft in het position paper dat met een sterke focus op het verhogen van de snelheid van bijvoorbeeld vergunningverlening en eenvoudigere toegang, de huidige EU-steun uitstekend aansluit bij de grote ambities voor een concurrerende, schone Europese economie, groene infrastructuur zoals waterstoftransport en het versterken van de interne markt als geheel.
Extra middelen en instrumenten, zoals een EU-voorstel voor steun speciaal voor bedrijven die aangeven dat ze anders uit de EU vertrekken, zorgen mogelijk juist voor versnippering in beschikbare financiering en werken eerder verstorend dan versterkend voor de goede uitgangspositie die de Europese markt al heeft.