Nederland moet Oekraïne helpen om zich te beschermen tegen hack- en cyberaanvallen vanuit Rusland. Een cyberteam zou daarbij van grote dienst kunnen zijn. Als het Oost-Europese land een beroep doet op de Nederlandse overheid, dan moeten we in de bres springen. Dat zeggen Ruben Brekelmans (VVD) en Sjoerd Sjoerdsma (D66) tegenover RTL Nieuws.
De spanningen tussen de Verenigde Staten, Europese Unie en NAVO enerzijds en Rusland anderzijds zijn momenteel om te snijden. De Russische president Vladimir Poetin eist dat Oekraïne nooit lid mag worden van de NAVO en dat EU-lidstaten hun troepen terugtrekken uit Oost-Europa. Om zijn woorden kracht bij te zetten heeft Poetin momenteel duizenden tanks en andere legervoertuigen en meer dan honderdduizend soldaten langs de grens met Oekraïne gestationeerd. Daarnaast voert het land op dit moment een gezamenlijke legeroefening met Belarus.
Ook in cyberspace zijn de spanningen voelbaar. Vorige week werden meerdere Oekraïense overheidswebsites platgelegd door hackers. In een korte boodschap waarschuwden de daders om ‘bang te zijn en het ergste te verwachten’. Cybersecurityexperts vermoeden dat UNC1151 verantwoordelijk is voor de recente hackaanvallen. Dat is een internationaal opererende hackersgroep die nauwe banden heeft met Belarus en Rusland. De groep heeft in de afgelopen jaren vaker digitale aanvallen uitgevoerd tegen Oost-Europese landen.
De Amerikaanse president Joe Biden zei afgelopen nacht Nederlandse tijd dat hij een Russische invasie verwacht in Oekraïne. Voor dat scenario laat Biden economische sancties voorbereiden. Of dat voldoende is om Rusland op andere gedachten te brengen, moeten we afwachten.
Nederland mag niet op zijn handen zitten en niets doen, zo vinden regeringspartijen VVD en D66. Sjoerd Sjoerdsma (D66) zou het liefst zien dat het kabinet “een snelwerkend cyberteam” naar Oekraïne stuurt. Deze kan volgens hem “technische assistentie” leveren die “verdedigend van aard” is.
De VVD steunt de oproep van D66. “Als Oekraïne een verzoek doet, dan zouden we op cybergebied zeker kunnen helpen”, zegt VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans tegen RTL Nieuws. Hij pleit verder voor een “stevig sanctiepakket” als Rusland daadwerkelijk Oekraïne binnenvalt. Verder zegt hij dat Europese landen gezamenlijk moeten optreden tegen Rusland. Sommige landen uiten forse kritiek op Rusland, terwijl andere landen juist meer willen samenwerken. “Juist die verdeeldheid ondermijnt heel erg sterk de boodschap van de Europese Unie”, aldus Brekelmans.
Nederland is niet het eerste land dat veiligheidsexperts naar Oekraïne wil sturen om het land te beschermen tegen cyberaanvallen vanuit Rusland. De VS en het Verenigd Koninkrijk deden dat eind vorig jaar al als reactie op aanvallen op de elektriciteitssystemen en financiële instellingen.
De coalitiegenoten zeggen verder dat Nederland de optie open moet houden om wapens te leveren aan Oekraïne. Zover wil premier Mark Rutte op dit moment niet gaan. Samen met de minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra gaat hij op korte termijn op bezoek naar Oekraïne. Daar zullen de bewindslieden de Nederlandse steun kenbaar maken.
Vanavond debatteert de Tweede Kamer met minister Hoekstra over de Nederlandse bijdrage aan het conflict. Volgende week maandag is er op Europees niveau overleg over de situatie.
