Ondernemers, freelancers en zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) kunnen vanaf vandaag hun bezoekadres laten afschermen. De Kamer van Koophandel (KvK) verruimt de mogelijkheden om privéadressen onzichtbaar te maken in het Handelsregister. Zo is het niet langer nodig om met een proces-verbaal aan te tonen dat je bedreigd wordt. Dat meldt de KvK op haar website.
Het Handelsregister is in feite een grote database waarin gegevens van bedrijven, ondernemers, rechtspersonen en organisaties zijn opgenomen. Dan moet je denken aan voor- en achternaam, vestigings- of woonadres, jaarrekeningen en bedrijfsprofiel. Het is een openbaar register, wat betekent dat iedereen deze informatie kan opvragen.
Dat laatste is tegen het zere been van de Tweede Kamer. Kamerleden vinden het een schending van de privacy. Veel freelancers en zzp’ers werken vanuit huis. Dat houdt in dat hun privéadres in het Handelsregister wordt vermeld. Een ontevreden burger kan kinderlijk eenvoudig het woonadres van een freelance journalist achterhalen en hem thuis opzoeken.
De persoonlijke informatie in het Handelsregister kan voor uiteenlopende doeleinden gebruikt worden. Bijvoorbeeld om iemand thuis op te zoeken om verhaal te halen, of de bewoner te bedreigen en intimideren. Leden van de Farmers Defence Force die aanbellen bij minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten is daar een voorbeeld van.
Een extreem voorbeeld van wat de publiekelijke toegankelijkheid van persoonsgegevens teweeg kan brengen, is de moordaanslag op strafrechtadvocaat Derk Wiersum in september 2019. Deze was was mede mogelijk doordat zijn adresgegevens via het Handelsregister waren achterhaald.
Het Handelsregister kan ook voor doxing worden gebruikt. Daarbij verzamelt iemand zo veel mogelijk persoonsgegevens en andere data over iemand, bijvoorbeeld om iemand te stalken. Als deze persoon besluit om de gegevens openbaar te maken, kan dat nare consequenties hebben. Toen Willem Engel, voorman van actiegroep Viruswaarheid, de adresgegevens van de minister van Financiën Sigrid Kaag op Twitter plaatste, besloot Kaag om aangifte te doen.
De Tweede Kamer wil daar verandering in aanbrengen. Daarom diende toenmalig Kamerlid Kees Verhoeven (D66) een motie in om niet langer privéadressen te verstrekken via het Handelsregister en het Kadaster als freelancers of zzp’ers aangeven dat niet te willen. Met uitzondering van de VVD en PVV stemden alle Kamerfracties in met de motie.
Toenmalig staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat Mona Keijzer zei de motie niet te kunnen uitvoeren, omdat deze in strijd is met Europese regelgeving. “Voor ondernemingen, ongeacht hun rechtsvorm, die goederen op diensten leveren aan consumenten, gelden verplichtingen buiten het handelsregister om hun vestigingsadres (fysiek en statutair) te openbaren”, aldus Keijzer.
Verder zei de staatssecretaris dat het Handelsregister bijdraagt aan de rechtszekerheid in het handelsverkeer. “Het register biedt een informatiebron waar partijen op onafhankelijke wijze de gegevens van een handelspartner kunnen toetsen en waar zij kunnen het adres kunnen opzoeken, mocht dat nodig zijn.”
Sinds 1 januari 2022 schermt de Kamer van Koophandel alle woonadressen van ondernemers en bestuurders af die zijn opgenomen in het Handelsregister. Hun gegevens zijn voortaan alleen in te zien door overheidsorganisaties en beroepsgroepen die daar wettelijke toestemming voor hebben, zoals advocaten en deurwaarders.
Voor zzp’ers waarvan het vestigingsadres gelijk is aan hun woonadres, veranderde er niets. Tot vandaag. Freelancers of zzp’ers die zich bedreigd voelen of bedreigd worden, kunnen vanaf nu een afschermverzoek indienen bij de KvK zodat hun privéadres niet langer zichtbaar is.
Hiervoor gelden wel enkele regels. Zo moet het bezoek- of privéadres toebehoren aan een eenmanszaak, vof, maatschap, vereniging of stichting. Een besloten of naamloze vennootschap (bv of nv) komt hiervoor niet in aanmerking. Naast het afgeschermde bezoekadres moet je een ander correspondentieadres opgeven (zoals een postbus).
De KvK waarschuwt voor de gevolgen van een afschermverzoek. Als je verzoek wordt goedgekeurd, is de gehele inschrijving van je eenmanszaak niet langer zichtbaar in het Handelsregister. “Dat kan nadelige gevolgen voor je hebben en voor diegene die het Handelsregister wil raadplegen. Derden willen bijvoorbeeld geen zaken met je doen omdat ze je niet kunnen vinden in het Handelsregister.”
Je privéadres ontoegankelijk maken via het Handelsregister is onvoldoende om je privacy te beschermen. De KvK adviseert om je adres af te schermen in de Basis Registratie Personen (BRP) van de gemeente waar je woont, bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM) te regelen dat je telefoonnummer niet openbaar is en te controleren of je gegevens niet via andere openbare registers toegankelijk zijn, zoals het Kadaster of een beroepsorganisatie.
Tot slot moet je ervoor zorgen dat je gegevens niet zichtbaar zijn via sociale media, online telefoongidsen of je eigen website.
De nieuwe wettelijke regeling treedt vermoedelijk op 1 juli 2022 in werking. Tot die tijd kan iedereen die aan de voorwaarden voldoet een afschermverzoek indienen. Deze is mogelijk maar tijdelijk, zo waarschuwt de KvK. Afhankelijk van het verdere verloop van het wetsvoorstel kunnen er wijzigingen aangebracht worden. De organisatie toetst daarom na de invoering van de regeling opnieuw je verzoek. Als dit gevolgen voor je heeft, neemt de KvK contact met je op.
Als afscherming van je privéadres niet tot de mogelijkheden behoort, kun je overwegen om een ander adres op te geven in het Handelsregister. Een voorbeeld daarvan is een postbusadres, of het adres van een bedrijfsverzamelgebouw. Een beroepsorganisatie kan daar eveneens bij helpen. De KvK vraagt hen om zich bij waarschijnlijke dreiging bij de organisatie te melden.
