We leven in een tijd dat zich een data explosie voordoet. 80% van de beschikbare data zijn de afgelopen twee jaar verzameld. Mensen en objecten genereren data bij de vleet over waar ze zijn, wat ze doen, met wie ze zijn, en in toenemende mate ook over hoe ze zich voelen en functioneren. Deze gegevens worden als de nieuwe olie van de economie gezien. Het is een resource waarmee op nieuwe manieren bestaande business modellen zijn te optimaliseren, maar ook geheel nieuwe zijn te voeden. Banken denken erover na om de gegevens in te zetten om hun klanten meer op maat te helpen bij het regelen van hun financiën en hun inkopen. Techbedrijven als Google en Facebook leveren ons tal van diensten, waarvoor wij met onze data betalen. Ze helpen ons onze weg te vinden in ons netwerk van contacten. Maar denk aan smart cities, smart homes, slimme mobiliteitsoplossingen, etc. Deze zijn allemaal niet mogelijk zonder data en zijn in het belang van zowel mens als bedrijf.
Om in deze data driven wereld zowel de mogelijkheden te kunnen benutten als de risico’s te beheersen, is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) de wet die natuurlijke personen in staat moet stellen hun persoonsgegevens te beheersen, geïntroduceerd. Ze is inmiddels meer dan een jaar oud. Het is in de pers wel als een memorabele gebeurtenis gepresenteerd, maar door weinigen beschouwd als een heugelijk feit. Vaak hoor je in (de top van) het bedrijfsleven nog kritiek op de wet, omdat die extra werk met zich meebrengt en als bureaucratisch wordt gezien. Het navolgen ervan wordt gezien als iets dat moet en niet als iets dat meerwaarde heeft. Tegelijkertijd horen we met regelmaat dat er weer een hack is en dat er data op straat liggen. Of dat ze worden gedeeld met tal van andere organisaties, veel meer dan we ons op het eerste gezicht van bewust zijn. We ervaren wat identity theft voor risico’s en ongemak met zich meebrengt. En zien wat het afnemen van privacy, het ontnemen van het recht om de persoonlijke levenssfeer te beschermen, voor consequenties voor mensen kunnen hebben. Hoe ze leiden onder een constante observatiedruk, hoe het hun dagelijks gedrag beïnvloedt, hun persoonlijkheidsontwikkeling en zelfs hun vermogen om relaties met andere te ontwikkelen.
Als je dan ziet hoe essentieel privacy is voor mens en samenleving, dan kun je bijna niet anders concluderen dan dat het zorgvuldig omgaan met de privacy van je relaties voor een organisatie niet gezien mag worden als een opgelegde verplichting, maar als een onderdeel van zorgvuldige bedrijfsvoering. Het formuleren van en organiseren voor het privacybeleid en het datagedreven ondernemerschap mogen geen vijanden van elkaar zijn of op gespannen voet met elkaar staan. Op de langere termijn kan de een niet zonder de ander.
Het respecteren van de privacy van je stakeholders mag vanuit die optiek niet gezien worden als iets dat lasten met zich mee. Het is veeleer het borgen van het data driven ondernemerschap en een betere relatie tussen organisatie en klant of andere belanghebbende. Het vraagt van organisaties om een visie op privacy en een manier om deze ook te borgen met verantwoordelijken, assessments, een programma en maatstaven om te meten. Je kan best stellen dat organisaties die opereren in consumentenmarkten hier een verantwoordelijkheid hebben. Consumenten zijn in het algemeen onvoldoende gemotiveerd en/of capabel om zich te informeren over welke persoonsgegevens organisaties en hun ‘partners’ willen verzamelen en gebruiken voor bepaalde doeleinden, en om onderbouwde beslissingen te nemen over of zij hiermee deels of geheel instemmen.
Dit artikel is geschreven door Prof Dr. Ed Peelen. Hij is een van de acht docenten van de Masterclass Privacy: the next step. Deze opleiding is ontwikkeld door de Universiteit van Amsterdam / Advanced Graduate School i.s.m. Privacyweb en de Berghauser Pont Academy.
In deze opleiding wordt privacy vanuit verschillende invalshoeken benaderd. Juridische, economische, ethische, technische en organisatorische vraagstukken en de daarbij horende verandertrajecten komen uitgebreid aan bod in de 7 modules.
Het programma is zo vormgegeven dat de wetenschap direct is toe te passen in de praktijk door aan eigen cases te werken en ervaringen uit te wisselen. Met deze nieuwe inzichten uit de wetenschap en praktijk kunt u betere oplossingen vinden voor concrete privacy issues en gericht werken aan het ontwerp en de realisatie van het privacybeleid voor uw organisatie.
Lees meer over het programma van de Masterclass Privacy: the next step.
