Gemeenten en woningcorporaties krijgen steeds vaker meldingen over overlastgevende en verwarde personen. Ze willen wel ingrijpen om deze mensen te helpen, maar de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) belemmert dat. De VVD wil dat het kabinet dit onderwerp op de agenda zet in Brussel.
Dat blijkt uit schriftelijke vragen van Jacqueline van den Hil en Ingrid Michon-Derkzen (beiden VVD) aan minister Conny Helder (Langdurige Zorg en Sport) en minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) (1).
EenVandaag onderzocht hoe gemeenten en woningcorporaties omgaan met verwarde personen. Uit een rondgang bij de G40 -een netwerk van 40 Nederlandse gemeenten die 100.000 inwoners of meer hebben- dat zij grote moeite ervaren om deze mensen te helpen (2).
De Helmondse wethouder Cathelijne Dortmans vertelt aan het actualiteitenprogramma dat het veelal om mensen gaat die niet zozeer gevaarlijk zijn, maar directe zorg of hulp nodig hebben. Het gedrag van deze groep is veelal onvoorspelbaar en onberekenbaar, wat tot angst kan leiden voor de directe omgeving.
Op het moment dat het gedrag van verwarde mensen dreigt te escaleren, kunnen gemeenten ingrijpen. Daarvoor is de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) in het leven geroepen. “Maar liever wil je ze in een vroeger stadium helpen”, zo benadrukt Dortmans.
Aedes, de vereniging voor woningcorporaties, bevestigt aan EenVandaag dat het aantal huurders met verward gedrag toeneemt. Maar corporaties lopen tegen de Europese privacywetgeving aan. Ze hebben geen idee met wie ze te maken hebben, wat ingrijpen bij escalatie bemoeilijkt. En dat is niet in het belang van de persoon waar het om draait.
“Privacy is een groot goed, maar zeker op sociaal domein zie je dat er een handelingsverlegenheid ontstaat”, zo zegt Dortmans. Karin van Dreven van de Rotterdamse woningcorporatie Woonbron stelt dat corporaties een hoop niet hoeven te weten. “Maar als het woongenot van onze huurders op het spel staat, willen we daar graag wat aan doen. En het liefst ervoor, zodat we seintje krijgen dat iemand ergens probeert zelfstandig te wonen.”
Het item was voor Jacqueline van den Hil en Ingrid Michon-Derkzen aanleiding om vragen te stellen aan minister Helder en minister Yeşilgöz-Zegerius. In de eerste plaats willen ze weten wat er is gedaan met de 15.000 meldingen die bij het landelijke meldnummer zijn binnengekomen. “In veel gevallen is niet te achterhalen welke meldingen vanuit het landelijke komen”, zo vertelde de G40 aan EenVandaag.
De VVD’ers vinden het onwenselijk dat verwarde mensen in aanraking komen met de politie terwijl ze eigenlijk sociale of medische zorg en hulp nodig hebben. De GGD en politie zouden beter moeten samenwerken om deze personen te helpen. Ze vragen aan de bewindslieden of zij er ook zo over denken en wat zij denken te gaan doen om de politie zoveel mogelijk te ontlasten op dit dossier.
“Welke wet- en regelgeving staat op dit moment in de weg om gegevens van mensen met onbegrepen gedrag veilig uit te wisselen of in beeld te hebben, om zo adequate hulpverlening te kunnen bieden?”, zo vragen de Tweede Kamerleden aan de ministers. De VVD-leden willen weten of de bewindspersonen bereid zijn om binnen de EU het gesprek aan te gaan over “de beknellende rol van de AVG” bij de hulpverlening van verwarde personen, en tot afspraken te komen hoe dit aangepast kan worden.
1) https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/kamervragen/detail?id=2022Z22485&did=2022D48501
2) https://eenvandaag.avrotros.nl/item/steeds-meer-meldingen-verwarde-personen-maar-aanpak-moeilijk-door-privacywet-je-weet-niet-met-wie-je-te-maken-hebt/
