PSD2 is de afkorting van de Herziene Richtlijn Betaaldiensten (Payment Services Directives II). Dit is een Europese Richtlijn die meer concurrentie en innovatie in het betalingsverkeer mogelijk maakt. De regels zijn op 19 februari 2019 ingegaan. Hierdoor krijgen bedrijven die toetreden op de betaalmarkt een kans om betaaldiensten aan consumenten aan te bieden. Dit betekent dat consumenten meer keuze krijgen in hoe zij kunnen betalen aan de kassa en online. Bijvoorbeeld niet meer alleen via de bank betalen, maar ook via derde partijen die bijvoorbeeld een app of een wallet aanbieden. Ook kunnen consumenten, als ze daar uitdrukkelijk toestemming voor geven, een bedrijf toegang geven tot de informatie op hun betaalrekening zodat zij bijvoorbeeld een ‘huishoudboekje’ kunnen maken.
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) is bij PSD2 verantwoordelijk voor de toegang tot betaalsystemen en betaalrekeningdiensten van betaalinstellingen, bijvoorbeeld banken. De ACM houdt ook toezicht op het berekenen van toeslagen voor het gebruik van een betaalmiddel (“surcharging”). Daarnaast houdt de ACM ook in deze sector toezicht op de naleving van de mededingingsregels.
Concurrentie tussen bedrijven, ook op financiële markt
Nieuwkomers op de betaalmarkt moeten op basis van eerlijke voorwaarden – open, transparant, niet-discriminerend – kunnen concurreren met de bestaande banken. De ACM heeft de afgelopen periode signalen ontvangen van nieuwkomers op de betaalmarkt dat het soms niet eenvoudig is om toegang te krijgen tot de omgeving van bestaande banken, ook al is dat technisch gezien nu al mogelijk of bieden banken zelf al vergelijkbare diensten aan. Om die reden zal de ACM een aantal van deze signalen nader bekijken.
Wat doet de ACM?
De ACM houdt op een deel van de PSD2 toezicht. Hieronder lichten we de belangrijkste wijzigingen toe voor het toezicht van de ACM:
Toegang tot betaalrekeningen
Het toezicht op toegang tot betaalrekeningen. Om (nieuwe) betaaldiensten aan te kunnen bieden, hebben bedrijven toegang tot een betaalrekening nodig. Wij controleren of banken iedereen gelijk behandelen bij die toegang. En of de toegang tot de betaalrekening uitgebreid genoeg is om betaaldiensten aan te bieden.
Surcharging: het berekenen van toeslagen voor het gebruik van een betaalmiddel
Voor het grootste deel van de betaaltransacties mogen winkeliers straks geen toeslagen meer in rekening brengen voor het gebruik van het betaalmiddel, bijvoorbeeld een pinpas, automatisch incasso, de meeste creditcards of een overschrijving. Voor de betalingen die niet onder dit verbod op surcharging vallen, zoals iDEAL of PayPal, mogen winkeliers alleen de werkelijke kosten in rekening brengen.
Toegang tot betaalsystemen
Wij houden toezicht op de toegang tot betaalsystemen. Voor het aanbieden van betaaldiensten is het nodig om ook toegang te krijgen tot de achterliggende betaalsystemen. Wij letten er op dat deze toegang niet onnodig wordt beperkt of geweigerd.
Naast de PSD2 regels blijven ook de mededingingsregels gelden waarop de ACM al toezicht houdt.
Wat doen andere toezichthouders?
De Nederlandsche Bank
DNB verleent vergunningen aan banken, betaalinstellingen en elektronische geldinstellingen. Verder ziet DNB toe op onder meer de financiële positie van banken en betaalinstellingen, de veilige toegang tot betaalrekeningen, de beheersing van risico’s en de authenticatie (de wijze waarop u uzelf kenbaar maakt tegenover de bank en toestemming geeft voor toegang tot de rekening).
Autoriteit Financiële Markten
De AFM houdt toezicht op de informatieverstrekking van betaaldienstverleners. Zij ziet erop toe dat betaaldienstverleners zorgvuldig omgaan met hun klanten.
Autoriteit Persoonsgegevens
De AP houdt toezicht op de bescherming van de privacy van mensen. Daarbij kijkt de AP naar de eisen in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en naar de eisen die zijn opgenomen in PSD2. De AP ziet er op toe dat consumenten om uitdrukkelijke toestemming wordt gevraagd alvorens ze aan betaaldienstverleners toegang geven tot persoonsgegevens die noodzakelijk zijn voor het aanbieden van hun betalingsdiensten.
De toezichthouders werken onderling met elkaar samen om goed toezicht te houden op betaaldienstverleners die actief zijn op de Nederlandse markt.
Dit artikel is ook te vinden in het dossier PSD2
