De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft een ontheffing verstrekt aan de politie om een automatische drone te mogen testen binnen het publieke domein. Dat betekent dat een drone buiten het zicht van een piloot mag vliegen, maar wel alleen rondom de voormalige vliegbasis Twente. Ook mag de drone worden ingezet voor daadwerkelijke hulpverlening. Dat vertelt de politie in een persverklaring.
Het doel van de pilot is om de meldkamer bij noodsituaties sneller een beeld van de situatie te geven, zodat de juiste hulpverlening kan worden gestuurd bij incidentafhandeling en opsporing. Verder probeert de politie met het experiment een juridisch kader te ontwikkelen en maatschappelijk draagvlak te vinden voor automatisch vliegende drones. De drone is niet bedoeld om te surveilleren of in te zetten bij ordehandhaving, zo benadrukt de politie.
Eind 2020 gaf de politie al aan dat ze in de toekomst vaker drones wil inzetten, omdat ze taken die gevaarlijk, vies of moeilijk zijn voor agenten goed kunnen uitvoeren. Ook kunnen ze allerlei opdrachten effectief en efficiënt uitvoeren en kan de politie ze inzetten voor uiteenlopende doeleinden, zoals opsporing, forensisch onderzoek en analyses bij verkeersongevallen. Meerdere Nederlandse gemeenten hebben in het verleden drones ingezet voor toezicht, waaronder Texel en Arnhem.
In het voorjaar van 2022 startte de politie een pilot om, met behulp van een automatische drone, in de meldkamer sneller een actueel beeld te krijgen van incidenten. Sinds de start van het experiment zijn er volgens de politie veel dingen gebeurd. Zo zijn er piloten geworven en opgeleid en is de bestaande techniek bij de politie aangepast om met automatische drones te werken. Verder hebben agenten met burgers gesproken over privacy en acceptatie van de inzet van politiedrones. Tot slot is er op de Twente Safety Campus volop getest met simulaties van verschillende incidenten.
De opgedane kennis is opgestuurd naar de ILT, met de vraag of de politie de automatische drone mag inzetten bij echte incidenten. Deze aanvraag werd op donderdag 4 april goedgekeurd. De automatische drone mag vanaf nu in een gebied van zes vierkante meter rondom de voormalige vliegbasis Twente zelfstandig en buiten het zicht van een piloot vliegen. Een gediplomeerd piloot houdt de vlucht in de gaten en kan als dat nodig is ingrijpen. Ook mag de drone worden ingezet als er daadwerkelijk hulpverlening nodig is.
Projectleider Remco Aagtjes is sinds de start van de pilot betrokken bij het project en kijkt met grote belangstelling uit naar het testen binnen het publieke domein. “Er is de afgelopen tijd door onze piloten al enorm veel getest en geoefend voor de inzet van deze automatische drone. En we hebben de expertise van uiteenlopende instanties en burgers ingeschakeld om ons goed voor te bereiden op deze stap. De toestemming van de ILT is voor ons de definitieve bevestiging dat we klaar zijn voor de volgende stap. We laten onze collega’s en de inwoners uit Twente dan ook graag kennismaken met de inzet van de automatische drone en de meerwaarde die dit middel gaat bieden bij de hulpverlening aan anderen”, zegt hij in een reactie.
Dat er burgers zijn die zich zorgen maken om hun privacy, begrijpt de politie. De politie zegt dat ze continu met privacyexperts in gesprek is om deze zorgen zo veel mogelijk weg te nemen. Het verzamelen, de opslag en de toegang tot de camerabeelden van de automatische drone voldoen naar eigen zeggen aan alle wettelijke eisen van de privacywetgeving. Dat betekent onder meer dat video-opnames na vier weken automatisch worden verwijderd. Alleen als de politie een misdaad op beeld vastlegt, of de opnames gebruikt kunnen worden om een verdachte te vervolgen, mogen de beelden langer worden bewaard.
Uiteindelijk wil de politie de automatische drone boven bebouwd gebied kunnen inzetten. Het politiebureau in Nijverdal is hiervoor een geschikte testlocatie. Wanneer deze fase van start gaat, is onbekend.
