Menu

Filter op
content
PONT Data&Privacy

0

Politie Nederland tart rechtelijk bevel: intern databeleid schendt Wpg structureel

De politie weigert herhaaldelijk om gerechtelijke bevelen na te leven die inzage in haar datasystemen eisen, zo blijkt uit een reeks zaken belicht door Follow the Money. Burgers blijven hierdoor in onzekerheid over welke informatie de politie over hen verzamelt, vaak in strijd met de wet. De rechtbanken kunnen weinig meer doen dan schadevergoedingen toekennen, omdat dwangmiddelen ontbreken. Vorige maand onthulde Follow the Money ook al dat de Politie Nederland al jaren geen gegevens over burgers meer verwijderde, wat wederom in strijd is met de Wet politiegegevens (Wpg).

29 november 2024

 

Casus Van der Linde

De zaak van activist Frank van der Linde illustreert de problematiek. Hij werd ten onrechte op een terroristenlijst (CTER) geplaatst en onderworpen aan toezicht door de politie en internationale instanties. Ondanks een rechterlijk bevel om een onafhankelijke forensisch onderzoeker toegang te geven tot de systemen, blokkeert de politie deze poging, met een beroep op een vermeend gebrek aan wettelijke grondslag. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) ontkent de exclusieve bevoegdheid die de politie haar toeschrijft. Op grond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) moet de politie meewerken aan een onderzoeksbevel van de rechter. Volgens het rapportage van Follow the Money gaat de structurele weigering van de politie om gegevens te delen verder dan individuele zaken. Massale opslag van persoonsgegevens – inclusief onschuldige burgers, slachtoffers en getuigen – vindt volgens het rapportage plaats zonder wettelijke basis. Interne audits wijzen al jaren op non-compliance met de Wet politiegegevens. Niet alleen wordt data niet vernietigd, ook ontbreekt inzicht in wie toegang heeft tot welke informatie.

Datahonger; gebrek aan checks and balances

Ondertussen worden de bevoegdheden van de politie uitgebreid. Nieuwe wetgeving zal de politie toestaan om berichten in besloten chatgroepen te lezen, zelfs voordat strafbare feiten zijn vastgesteld, ook wel bekend als predictive policing. In combinatie met het al omvangrijke gebruik van data, groeit de kans op schendingen van grondrechten. Experts en de Nationale Ombudsman waarschuwen voor een toenemende machtsongelijkheid tussen de uitvoerende en controlerende macht. Hoogleraar Reijer Passchier pleit voor nieuwe checks and balances. Controle op dataverzameling en -gebruik door de politie is essentieel om massasurveillance en misbruik te voorkomen. Hij stelt dat de huidige praktijk het recht op privacy zwaar onder druk zet en de rechtsstaat ondermijnt. “Door digitalisering wordt de uitvoerende macht alleen maar machtiger. De controlerende macht krijgt steeds minder grip op uitvoerende macht. Deze zaak laat zien dat het probleem verder uit de hand loopt. Er zijn nieuwe checks and balances nodig. Anders komen burgers in de knel.” Lees het volledige artikel hier.

Artikel delen

Reacties

Laat een reactie achter

U moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.