Onlangs schreef Kenneth Sleijpen een blog voor Data&Privacyweb over de slimme deurbel en of deze wel of niet AVG-proof is. Zijn conclusie: videobel? Nee, tenzij. Privacyjurist Herman ten Velde las zijn blog en dacht er het zijne over. Een slimme deurbel? Ja, als er aan drie voorwaarden wordt voldaan.
Kenneth Sleijpen, jurist en Privacy Officer binnen de gemeente Sittard-Geleen, geeft in zijn blog aan dat het hebben van een videodeurbel alleen maar mag als deze niet op de openbare weg is gericht. “Zitten we als samenleving wel te wachten op al die camera’s? Aan de kant gaat het om de openbare ruimte. Iedereen kan daar op beeld worden vastgelegd. Aan de andere kant mag je toch wel enige privacy verwachten in ons land. Als ik op straat loop, hoef ik niet te verwachten dat ik word gefilmd door een deurbel, toch?” Om eraan toe te voegen: “Ik ben geen voorstander van de slimme deurbel gericht op de straat.”
Tevens zou de Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) een burger hiervoor een boete hebben opgelegd.
Om met dit laatste maar mee te beginnen. De GBA heeft inderdaad een burger een boete opgelegd maar dit ging om het hebben van camera’s waarvan een paar onder meer op de openbare weg stonden gericht en daarbij - niet geheel onbelangrijk in het kader van de privacy van derden - ook beelden van buren opnam.
In principe is de discussie wie nu eigenlijk schuldig was aan het richten van de camera’s op de openbare weg: de leverancier (deze zou betere voorlichting hebben moeten geven) of de burger (deze had beter kunnen weten). Het gaat dus feitelijk niet om videodeurbellen maar om (bewakings)camera’s die op de openbare weg waren gericht. Terzijde – en op zich niet aan de orde: de BAP ligt bij de Europese Commissie onder vuur omdat zij niet geheel onafhankelijk zou zijn.
Hoe het ook zij: mag je nu wel of niet een videodeurbellen installeren en vervolgens bezitten? Het gaat het bij privacy om drie criteria: doelmatigheid, noodzakelijkheid en rechtmatigheid. Zijn deze drie criteria van toepassing op het hebben/plaatsen van een videodeurbel. Ik loop ze graag even langs. Let wel: Ik richt mij in deze blog enkel op het hebben/plaatsen van een videodeurbel. Het gaat te ver om alle soorten videodeurbellen te bespreken. Er zijn namelijk diverse soorten videodeurbellen: die wel/geen camerabeelden opnemen, die pas ‘aanstaan’ als men binnen een bepaalde omgeving van de videodeurbel komt en camerabeelden die nog na een aantal uren opgevraagd kunnen worden.
Is er een noodzaak? Je moet zelf kunnen uitleggen of het hebben/plaatsen van een videodeurbel van toepassing is. Ik kan mij goed voorstellen dat het tegenwoordig noodzakelijk kan zijn omdat er regelmatig door ‘verkeerde’ personen wordt aangebeld met eveneens ‘verkeerde’ bedoelingen. Is het dan niet in dergelijke gevallen noodzakelijk dat je een en ander op afstand kan inschatten en zelfs op afstand met deze personen kan communiceren? Vooral ouderen worden regelmatig de dupe van ‘verkeerde’ personen.
De doelmatigheid: het doel van een videodeurbel is ervoor te zorgen dat je goederen en huis – laten we zeggen jouw persoonlijke eigendom - beter beschermd worden. Het spreekt voor zich dat het doel niet kan zijn om de openbare weg en/of buren in de gaten te houden. Bij het hebben van een videodeurbel is het in de meeste gevallen onvermijdelijk dat er een stukje van de openbare weg wordt meegenomen. Ik durf wel te stellen dat hét doel in 99% van de gevallen het bewaken van je eigen huis en je eigen veiligheid is.
Maar dan de hamvraag: is er sprake van rechtmatigheid? Maakt de aanwezigheid van deze twee criteria zo’n plaatsing ook rechtmatig? Hierover kun je een heel andere discussie voeren. Stel dat het niet rechtmatig is, dan kan het bezit van een videodeurbel wel degelijk rechtvaardig zijn. Ervan uitgaande dat de deurbel met een bepaalde noodzaak en doel is aangebracht en het onvermijdelijk is dat er een onvermijdelijk stukje openbare weg wordt bekeken dan is er een gerechtvaardigd belang voor de persoon in kwestie.
Als hierbij het persoonlijk belang en het algemeen belang is afgewogen dan vraag ik mij af waarom er over het hebben van een videodeurbel nog discussie zou moeten zijn. Net als met bewakingscamera’s gaat het om het doel, noodzaak en rechtmatigheid/rechtvaardigheid. En ook hier wordt niet moeilijk gedaan over het gegeven dat er onvermijdelijk stukken openbare weg worden opgenomen.
Kijk dus goed of er een noodzaak en een doel is voor het aanbrengen van een videodeurbel. Met de juiste intenties, daarmee bedoel ik eerlijk handelen naar de situatie, heb je een gerechtvaardigd belang.
De boodschap van Sleijpen was: een videodeurbel? Nee tenzij. Mijn boodschap is dus: Videodeurbel? Ja, als er aan de drie criteria (eigenlijk vier: incluis rechtmatigheid) wordt voldaan.
