De VVD wil dat er een einde komt aan “het vervaardigen, aanbieden, downloaden of gebruiken” van deepfaketechnologie. Het fenomeen brengt grote risico’s met zich mee. Een verbod zou daarom op zijn plaats zijn. De partij pleit niet voor een algeheel verbod, maar enkel een verbod voor privégebruik.
Dat vertellen Queeny Rajkowski en Ulysse Ellian (beiden VVD) tegenover het Algemeen Dagblad (1).
Een deepfake is een foto of video die er levensecht uitziet, maar in werkelijkheid nep is. Het lijkt alsof je naar een bekend persoon kijkt, maar in werkelijkheid is zijn beeltenis -al dan niet met zijn stem- nagemaakt met moderne technologie. De technologie om deepfakes te maken wordt met de dag beter. De kwaliteit is vaak zo goed dat de nepvideo bijna niet te onderscheiden is van echt.
Deepfakes worden vaak in Hollywoodfilms gebruikt. De makers van Star Wars gebruikten de technologie om een jonge Luke Skywalker in beeld te brengen in de serie The Mandalorian. In de film Gemini Man werd deepfaketechnologie gebruikt om Will Smith tegen een jongere versie van hemzelf te laten vechten. En in de film The Irishman is deze technologie gebruikt om Robert De Niro en Al Pacino als jongemannen neer te zetten.
Deepfaketechnologie wordt echter ook gebruikt voor kwaadaardige doeleinden. Zo verscheen presentatrice Dionne Stax in augustus 2019 in deepfake-porno. Hetzelfde overkwam journaliste Welmoed Sijtsma onlangs. In beide gevallen moesten de vrouwen veel tijd en energie steken in het offline halen van de video en het achterhalen van de dader. Als een dergelijke video op internet blijft circuleren, is dat niet goed voor het imago van de journalisten.
Een ander voorbeeld waarbij deepfaketechnologie werd misbruikt, zagen we in april 2021. Toen dachten Nederlandse Kamerleden te praten met Leonid Volkov, de stafleider van de Russische oppositieleider Aleksej Navalny. Achteraf bleek het om een imitator te gaan. Volgens de echte Volkov zat Poetin achter de gesprekken en gebruikte het Kremlin Zoom als wapen om desinformatie te verspreiden.
Dergelijke voorbeelden zijn voor de VVD reden om deepfakes te verbieden. “Deepfakes zijn steeds minder goed van echte video’s te onderscheiden. Dat is gevaarlijk. Zo zie je veel mensen slachtoffer worden van neppe wraakpornovideo’s. Maar ook als je een deepfake maakt van een politicus, kun je die heel rare woorden in de mond leggen. Dat kan nationaal, maar ook internationaal grote gevolgen hebben. Verkiezingen kunnen beïnvloed worden, en ook op geopolitieke schaal kan de vlam in de pan schieten”, zo vertelt Rajkowski aan het Algemeen Dagblad.
De politica erkent dat er ook goede kanten zitten aan deepfakes. Ze verwijst naar een deepfakevideo die de politie liet maken van de toen 13-jarige Sedar Soares in een poging de dader op te sporen. Deepfakes kunnen ook voor satirische doeleinden gebruikt worden, zoals een kerstvideo die vorig jaar viral ging waarin Mark Rutte, Hugo de Jonge, Diederik Gommers en Jaap van Dissel zogenaamd een kerstnummer zongen.
De VVD wil dan ook dat er enkel een verbod komt op het privégebruik van deepfaketechnologie. “Op die manier kunnen bedrijven alsnog de techniek op een innovatieve manier inzetten”, aldus Rajkowski.
De VVD’er vindt dat sociale media zelf verantwoordelijk zijn voor de handhaving van het verbod. Rajkowski denkt aan een watermerk en een systeem dat deepfakevideo’s verwijdert. “Die platformen hebben zelf in het systeem gebouwd dat een video in korte tijd kan exploderen. Als ze geld aan je kunnen verdienen, dan zetten ze de nieuwste technieken in. Als ze hun verantwoordelijkheid moeten nemen tegen illegale content, dan wordt het ineens te veel. Ze regelen het maar”, aldus de liberaal.
https://www.ad.nl/politiek/vvd-wil-een-verbod-op-deepfakes-sociale-media-moeten-verantwoordelijkheid-nemen~a94e3dfd0/
