Youtubers ontwikkelen met hulp van CvdM Code om transparanter te zijn over reclameVandaag lanceert een grote groep Youtubers de “Social Code: Youtube”. In deze code hebben de Youtubers afspraken vastgelegd die moeten zorgen voor meer transparantie over eventuele reclame in hun video’s. In de code staat bijvoorbeeld dat deze creators in hun video’s zullen aangeven wanneer zij worden betaald om een bepaald product aan te prijzen. De code is tot stand gekomen in samenwerking met het Commissariaat voor de Media.
De Youtubers en het Commissariaat zijn met elkaar in contact gekomen naar aanleiding van een onderzoek van het Commissariaat eerder dit jaar. Bij de uitwerking van de code is ook gesproken met andere partijen, waaronder Stichting Reclame Code, Multi Channel Networks en belangenorganisaties. De Youtubers hebben zich bij het opstellen van de code laten inspireren door een literatuuronderzoek dat in opdracht van het Commissariaat is uitgevoegd door de Universiteit van Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen.
Belangrijke stap
Het Commissariaat is blij met deze belangrijke stap naar meer transparantie. Voorzitter Madeleine de Cock Buning: “Ik ben heel blij dat de Youtubers de uitnodiging om samen te werken aan meer transparantie zo voortvarend hebben opgepakt. Met de code zetten zij echt een belangrijke stap in de goede richting. De Youtubers laten door deze vorm van zelfregulering zien dat zij hun verantwoordelijkheid willen nemen naar hun kijkers. Vooral voor minderjarigen is dat erg belangrijk”. Het Commissariaat zal de initiatiefnemers ondersteunen bij het monitoren van de werking van de code en een eerste evaluatiemoment is gepland in het voorjaar van 2018.
Website
Vandaag wordt ook de website www.desocialcode.nl gelanceerd. Op deze website is te zien wat de code inhoudt, wie zich al bij de code hebben aangesloten en kunnen andere Youtubers zich ook aansluiten. Er is bewust voor vandaag gekozen, omdat het de eerste dag is van de week voor de mediawijsheid 2017.
Onderzoek
In opdracht van het Commissariaat voor de Media hebben Dr. Esther Rozendaal van de Radboud Universiteit en Dr. Eva van Reijmersdal van de Universiteit van Amsterdam een literatuuronderzoek gedaan naar de manier waarop transparantie over reclame kan worden vergroot. Uit het onderzoek blijkt onder andere dat in de meeste onderzoeken een vermelding van een betaalde samenwerking bij minderjarigen bleek te leiden een betere inschatting van het commerciële karakter van een video. Daarbij geldt dat hoe duidelijker en hoe langer de vermelding in beeld is, hoe beter hij begrepen wordt. De uitkomsten van het onderzoek zijn door de YouTubers deels overgenomen in hun code. Bijvoorbeeld in de formuleringen die zij gebruiken.
Voorbereiding op de toekomst
Video’s van Youtubers vallen op dit moment nog niet onder het toezicht van het Commissariaat. In de toekomst zal de Europese richtlijn voor audiovisuele mediadiensten daar mogelijk verandering in brengen. Europese toezichthouders krijgen dan waarschijnlijk meer bevoegdheden om hun toezicht ook uit te breiden naar platforms zoals Youtube. De Cock Buning: “Hoe eerder Youtubers starten met zelfregulering op het gebied van transparantie, hoe beter zij straks zijn voorbereid. Het is nog niet helemaal te overzien of deze code uiteindelijk zal voldoen aan de richtlijn die nu wordt aangepast, maar deze groep Youtubers geeft hierin wel het goede voorbeeld.”
