Amerikaanse vrouwen deïnstalleren op grote schaal menstruatieapps van hun smartphone. Ze zijn bang dat de privégegevens die de apps verzamelen als strafrechtelijk bewijs kunnen dienen om vrouwen te vervolgen die een zwangerschap afbreken. Ontwikkelaars van menstruatieapps hebben maatregelen aangekondigd om de privacy van gebruikers te waarborgen. Dat schrijven diverse media, waaronder NU.nl en de Volkskrant.
Menstruatieapps zijn applicaties waarmee vrouwen hun cyclus kunnen bijhouden. Het geeft ze een indicatie wanneer ze ongesteld worden, op welke dagen ze het vruchtbaarst zijn en wanneer de kans om zwanger te raken het kleinst is. Voor veel vrouwen die zwanger willen raken -of juist een zwangerschap willen voorkomen- zijn menstruatieapps de uitkomst.
Amerikaanse vrouwen verwijderen op dit moment massaal deze applicaties. Dat komt door een vonnis van het Hooggerechtshof. Een meerderheid van het Hof vernietigde vorige week de uitspraak in de Roe v. Wade zaak uit 1973. Deze uitspraak bepaalde dat individuele staten geen abortusverbod mogen opleggen. Sindsdien werd abortus niet langer federaal geregeld, maar is het een nationaal recht voor alle vrouwen.
Doordat het Hooggerechtshof een streep zette door de vijftig jaar oude uitspraak, protesteren vrouwen in heel de VS tegen het besluit. Ze zijn bang dat zeker twintig staten abortus gaan verbieden. Dan heeft grote gevolgen voor vrouwen die ongewenst zwanger zijn geworden. Als ze in de ‘verkeerde’ staat wonen, moeten ze mogelijk duizenden kilometers reizen om hun zwangerschap legaal te laten afbreken. Met alle emotionele en financiële problemen tot gevolg.
Nu een landelijk verbod op abortus wellicht aanstaande is, vormen menstruatieapps ineens een groot risico. Vrouwen zijn niet bang dat hun gegevens worden doorverkocht aan beheerders van advertentienetwerken, zoals Google en Facebook. Het is algemeen dat dergelijke partijen persoonlijke gegevens als locatiegegevens en menstruatiecycli gebruiken om persoonsgerichte advertenties aan te bieden.
Amerikaanse vrouwen vrezen dat de gegevens die de menstruatieapps verzamelen als bewijsmateriaal gebruikt kunnen worden als ze worden aangeklaagd voor het beëindigen van een zwangerschap. Privacyexperts zeggen dat deze angst niet ongegrond is. “We verwachten dat techbedrijven dagvaardingen zullen krijgen voor de zoekgeschiedenis van burgers”, zegt Dana Sussman van belangenorganisatie The National Advocates for Pregnant Women tegen nieuwszender CNBC.
Ontwikkelaars van menstruatieapps hebben maatregelen aangekondigd om de privacy van haar gebruikers beter te waarborgen. Flo kondigde afgelopen week een anonieme modus aan in haar app. Door deze modus in te schakelen zijn gegevens niet te herleiden tot individuele gebruikers. Overheden kunnen deze data dus niet opvragen.
“De gedachte dat de Amerikaanse autoriteiten de privégegevens van mensen over hun gezondheid tegen hen zouden kunnen gebruiken, is woedend en beangstigend. Zonder nog meer angst of speculatie aan te wakkeren, willen we onze gemeenschap duidelijkheid en geruststelling bieden”, verklaarde Clue vorige week op Twitter. Het bedrijf zegt er alles aan te doen om gezondheidsgegevens van gebruikers privé te houden.
Onderzoekers twijfelen of het mogelijk is om alle gegevens te anonimiseren. Eén van hen is Marijn Sax, onderzoeker aan het Instituut voor Informatierecht (IViR) aan de Universiteit van Amsterdam. Menstruatieapps zijn volgens hem om gebruikers aan de buitenkant “een veilig, prettig en vertrouwd gevoel” te geven. In werkelijkheid doen ze valse beloftes die ze niet kunnen nakomen.
“De techsector is gebouwd op verbroken beloften”, zo vertelt Sax aan de Volkskrant. “Je hoeft niet cynisch aangelegd te zijn om hier een bewust patroon in te zien. Bovendien, zo zegt hij: “Anonimisering is geen aan-en-uitknop, maar een schaal. We zullen moeten zien hoe anoniem die gezondheidsapps écht zullen worden.”
