Het ministerie van Onderwijs kreeg afgelopen jaar 32 meldingen van mogelijke datalekken. Het departement meldde vijf gevallen bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Het aantal datalekken bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is eveneens toegenomen. Dat blijkt uit het jaarverslag (pdf) van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dat vandaag gepresenteerd is op Verantwoordingsdag.
Iedere derde woensdag in mei is het Verantwoordingsdag. Op die dag legt de minister van Financiën namens het kabinet verantwoording af over het beleid dat afgelopen jaar is gevoerd. De minister staat dan uitgebreid stil bij de economische ontwikkelingen van afgelopen jaar en wat voor impact deze hadden op de inkomsten en uitgaven van de Rijksoverheid. Wat is er terecht gekomen van de plannen van de regering? Welke beleidsdoelen zijn er wel en niet behaald? Wat is daar de oorzaak van? En wat heeft het allemaal gekost? Het zijn enkele vragen die beantwoord worden tijdens Verantwoordingsdag.
Naast een financieel jaarverslag van het Rijk biedt de minister van Financiën tevens jaarverslagen aan van alle ministeries. Het gaat om enkele tientallen documenten die ieder honderden pagina’s tellen. Simpel gezegd vertellen de ministeries wat er zich afgelopen jaar op het departement heeft afgespeeld.
De jaarverslagen zijn voor het grootste deel taaie materie waar je als doorsnee burger maar moeilijk doorheen komt. Maar tussen al dat ambtelijke en Haagse taalgebruik is een schat aan informatie te vinden over de datalekken die zich afgelopen jaar hebben voorgedaan. In 2021, de meest recente cijfers, ging het in totaal om 286 datalekken.
Om te kijken hoeveel datalekken er zich voordeden, hebben we de jaarverslagen van alle ministeries bestudeerd. Het ministerie van Onderwijs was het enige departement dat in haar jaarverslag iets schreef over de datalekken van afgelopen jaar.
Het ministerie schrijft dat er 32 mogelijke datalekken zijn geweest in 2022. In tien gevallen vond er geen vervolgactie plaats, omdat er geen sprake was van een inbreuk op de privacy. Vijf lekken zijn gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Wat er met de overige datalekken is gebeurd, wordt niet in het jaarverslag vermeld.
In vergelijking met voorgaande jaren, kampte het ministerie van Onderwijs vorig jaar met aanzienlijk meer datalekken. In 2020 noemde het ministerie achttien datalekken in haar jaarverslag. Daarvan werden er zeven gemeld bij de privacywaakhond. In 2021 had het departement elf keer te maken met een datalek, twee keer gaf het ministerie dit door aan de toezichthouder.
Om ervoor te zorgen dat ambtenaren bewuster omgaan met mogelijke datalekken, lanceerde het ministerie een bewustwordingscampagne. Naar eigen zeggen heeft dat ertoe geleid dat de toename van het aantal datalekken beperkt is gebleven.
Ook bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) ging het vorig jaar vaker mis. In 2022 ontving DUO 126 meldingen van potentiële datalekken. In 85 gevallen bleek er daadwerkelijk sprake te zijn van een datalek. Van 29 gevallen is er melding gedaan bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Twaalf incidenten zijn doorgegeven aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, omdat deze lekken betrekking hadden op Inburgering. In totaal zijn 23 datalekken gemeld aan de betrokkenen, omdat daarbij persoonsgegevens zijn gelekt.
In 2021 kwamen er 113 meldingen van datalekken binnen bij DUO. In 82 gevallen was er daadwerkelijk sprake een datalek. In totaal klopte de instantie 25 keer aan bij de Autoriteit Persoonsgegevens en 7 keer bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In 2020 kwam het aantal datalekken bij DUO uit op 91, waarvan er 17 aan de toezichthouder werden doorgegeven.
“Op inhoud is er geen significante verschuiving in de soorten of oorzaken van datalekken binnen DUO geconstateerd en ook qua aantal datalekken zijn geen grote wijzigingen aan de orde”, schrijft het ministerie van Onderwijs in haar jaarverslag. Het departement zegt de aard van datalekken voortdurend in de gaten te houden en indien nodig aanpassingen aan te brengen in de werkprocessen.
Begin dit jaar meldde het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid dat het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en de Sociale Verzekeringsbank (SVB) in de eerste acht maanden van afgelopen jaar gezamenlijk te maken hadden met 917 datalekken.
“Het betrof in vrijwel alle gevallen datalekken waarin het om de persoonsgegevens van één persoon ging met beperkte impact”, aldus het ministerie. Dan moet je denken aan brieven die aan de verkeerde personen zijn geadresseerd, of als er per ongeluk twee brieven in één envelop belanden. Alle gevallen werden gemeld bij de toezichthouder.
Het gaat weliswaar om een tussenstand. In heel 2021 meldde het UWV 1.039 datalekken bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Het jaar daarvoor ging het om 1.066 meldingen. Bij de SVB werden in 2021 in totaal 691 datalekken ontdekt. In 2020 waren dat er 446.
Het jaarverslag van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
