Er komt een centrale voorziening voor wettelijk vertegenwoordigers van mensen die (deels) handelingsonbekwaam zijn. Zo kunnen zij met een eigen inlogmiddel diensten afnemen voor de personen die zij vertegenwoordigen. Dat antwoord gaf staatssecretaris Van Huffelen op kamervragen daarover.
Aanleiding voor de vragen van kamerleden Bisschop en Van der Staaij was een artikel in NRC: ‘Zonder DigiD lukt zorgen bijna niet’ (2 mei 2022). Daarin kwamen bijvoorbeeld ouders aan het woord van een kind met een verstandelijke beperking. Zij mogen als wettelijk vertegenwoordiger niet inloggen bij overheidsinstanties om zaken te regelen voor hun kind. En er kan meer niet digitaal: een zorgverzekering afsluiten en het zorgdossier inzien. Alles moet op papier en/of via een loket. Dat kost meer tijd, en is in sommige gevallen ook duurder.
Om diensten af te nemen bij de overheid moet je kunnen laten zien wie je bent, ook digitaal. Fysiek doe je dat met een identiteitskaart, online met een inlogmiddel (nu DigiD). Het is wel mogelijk iemand te machtigen om namens jou je zaken met de digitale overheid te regelen. Deze gemachtigde kan dan met zijn of haar eigen DigiD de dienst afnemen voor de persoon die hij vertegenwoordigt.
De groep personen die (deels) handelingsonbekwaam is, kan ook niet iemand machtigen. Zij hebben een door de rechter aangestelde wettelijk vertegenwoordiger die namens hen mag handelen, zoals een bewindvoerder of een curator. In de toekomst kan de wettelijk vertegenwoordiger dat ook digitaal. Het ministerie werkt samen met de Raad voor de Rechtspraak aan de mogelijkheid om een register van vertegenwoordigers en vertegenwoordigden te raadplegen. Deze functionaliteit komt naar verwachting begin volgend jaar stap voor stap beschikbaar voor gebruik.
