De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) krijgt regelmatig vragen over scholen die foto’s van leerlingen online publiceren. In de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) zijn hiervoor regels opgenomen. Die regels zijn niet altijd bekend en er is onzekerheid over de toepassing ervan. Scholen moeten bijvoorbeeld toestemming vragen voor het gebruik van de foto’s. En zij moeten gepubliceerde foto’s goed beveiligen. De AP reikt in een brief aan koepelorganisaties de scholen handvatten aan. Wilbert Tomesen, vicevoorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens: “Kinderen zijn een kwetsbare groep. In deze tijd is het extra belangrijk dat er zorgvuldig met hun gegevens wordt omgegaan.”
Foto’s en video’s van leerlingen zijn persoonsgegevens in de zin van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Het publiceren van beeldmateriaal van leerlingen op een internetpagina of op social media is een vorm van verwerken van persoonsgegevens. Dat betekent dat de regels van de Wbp van toepassing zijn. Met ingang van 25 mei 2018 geldt de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).
Wanneer scholen foto’s of video’s van leerlingen willen publiceren, hebben zij daarvoor toestemming nodig van elke leerling die herkenbaar in beeld is. Gaat het om leerlingen die jonger zijn dan 16 jaar? Dan is er toestemming nodig van de ouders of voogd van de leerlingen.
Voor toestemming gelden drie voorwaarden. De toestemming moet ‘vrij’ en niet onder druk zijn gegeven. Toestemming moet ondubbelzinnig zijn. Dat betekent dat een school niet uit mag gaan van het principe ‘wie zwijgt, stemt toe’. Bij ondubbelzinnige toestemming moet elke twijfel zijn uitgesloten. Het moet dus volstrekt duidelijk zijn òf de betrokkene toestemming heeft gegeven. En de toestemming moet specifiek zijn, voor een specifieke verwerking en voor een specifiek doel. Leerlingen of ouders/voogd moeten hun toestemming ook altijd weer kunnen intrekken.
Wanneer scholen beeldmateriaal van leerlingen publiceren, moeten zij passende technische en organisatorische maatregelen treffen om deze te beschermen. Deze maatregelen moeten een bepaald beveiligingsniveau garanderen, zodat foto’s niet in verkeerde handen terecht komen. Een passende technische maatregel kan zijn om een portal op de website te plaatsen die alleen toegankelijk is voor leerlingen en hun ouders/voogd met bijvoorbeeld een persoonlijke inlognaam en wachtwoord.
Vanaf 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van kracht. Onder de AVG wordt de bescherming van persoonsgegevens van kinderen nog belangrijker. Zo moeten scholen niet alleen de regels voor toestemming en beveiliging naleven, maar dat ook kunnen aantonen. In het dossier 'Scholen & de AVG' (1) op autoriteitpersoonsgegevens.nl vindt u meer informatie over de nieuwe regels.
Toestemming en beveiliging zijn twee belangrijke voorwaarden. De Wbp (en vanaf 25 mei 2018 de AVG) bevat nog meer rechten en verplichtingen bij de verwerking van persoonsgegevens. Scholen moeten uiteraard ook deze rechten en verplichtingen in acht nemen.
https://www.autoriteitpersoonsgegevens.nl/nl/onderwerpen/europese-privacywetgeving/scholen-de-avg
