Meta is bereid om de abonnementskosten voor Facebook en Instagram zonder reclame te verlagen van 10 euro naar 6 euro per maand. Deze verlaging is bedoeld om de zorgen van burgerrechtenbewegingen en toezichthouders weg te nemen. Voor een eventuele extra account moeten gebruikers 4 euro per maand bijbetalen.
Dat vertelde Tim Lamb, advocaat bij Meta, dinsdag tijdens een hoorzitting van de Europese Commissie, zo schrijft persbureau Reuters (1).
Eind vorig jaar introduceerde Meta het abonnementsmodel voor Facebook en Instagram (2). Gebruikers die het vervelend vinden dat het moederbedrijf klantgegevens verzamelt en verkoopt aan derden voor gerichte advertenties, kunnen een abonnement afsluiten. Facebook- en Instagram-gebruikers krijgen dan niet langer reclames te zien op hun account. Hiervoor betalen ze maandelijks een bedrag van 9,99 euro voor de webversie, of 12,99 euro voor wie de apps op zijn smartphone en tablet gebruikt. Wie geen zin heeft om te betalen voor Facebook en Instagram, moet accepteren dat Meta persoonlijke gegevens verzamelt en gerichte advertenties te zien krijgt op zijn accounts.
Het abonnement op Facebook en Instagram is sinds november actief in de EU, Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland.
Het Amerikaanse techbedrijf kreeg flink wat kritiek te verduren op het nieuwe verdienmodel. Velen vinden het onacceptabel dat mensen moeten betalen voor privacy. Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond, vindt dat Meta klanten op het verkeerde been zet. “Meta misleidt consumenten door net te doen alsof er een keuze is tussen een betaalde en een gratis optie. Terwijl consumenten in de gratis variant in feite betalen met hun gegevens. Er zijn heel duidelijke gerechtelijke uitspraken die zeggen dat deze vorm van gegevensverwerking ook een vorm van betaling is”, aldus Molenaar.
Ook had ze commentaar op de manier waarop klanten gedwongen worden een keuze te maken. “Meta ontzegt gebruikers de toegang tot zijn platforms tot ze een keuze hebben gemaakt. Dat is agressief en een vorm van dwang. Daardoor voelen consumenten zich misschien gedwongen een keuze te maken die ze eigenlijk helemaal niet willen maken. Dat mag niet. Bovendien: waar moeten ze heen? Instagram en Facebook zijn zo dominant. Er is geen alternatief. Consumenten hebben geen echte keuze. Dat maakt het oneerlijk.”
Samen met 19 andere Europese consumentenorganisaties legde de Consumentenbond een klacht neer bij het Consumer Protection Cooperation Network (CPCN), een Europees samenwerkingsverband tussen toezichthouders op het gebied van consumentenrecht. Consumentenkoepelorganisatie BEUC onderzoekt of Meta al dan niet de Europese privacywetgeving schendt met het verdienmodel. 28 NGO’s riepen onlangs op of de European Data Protection Board (EDPB) zich krachtig wilde verzetten tegen het ‘Pay or Okay’ abonnement van Meta (3).
Volgens Meta’s advocaat Tim Lamb heeft Meta de kritiek aangehoord en neemt ze deze serieus. Hij zegt dat het technologiebedrijf met het verdienmodel een balans probeert te vinden tussen enerzijds de tegenstrijdige eisen van de Europese privacywetgeving en anderzijds de Digital Markets Act (DMA).
“We willen dat proces al een tijdje versnellen omdat we een stabiele situatie willen bereiken. Daarom hebben we aangeboden om de prijs te verlagen van 9,99 euro naar 5,99 euro voor een enkel account en 4 euro voor eventuele extra accounts”, zo zei Lamb tijdens een hoorzitting van de Europese Commissie.
Max Schrems, voorzitter van de Oostenrijkse privacystichting Noyb, denkt niet dat de verlaging van het abonnementsgeld de oplossing voor de situatie is. “In werkelijkheid gaat het niet om de hoeveelheid geld: het gaat om de ‘Pay or Okay’ aanpak als geheel. Het hele doel van ‘Pay or Okay’ model is om gebruikers op Okay te laten drukken, zelfs als dit niet hun vrije en echte keuze is”, zo vertelt hij tegenover Reuters.
Eerder uitte Schrems zijn zorgen over het abonnementsmodel van Meta. Hij is bang dat privacy niet langer een grondrecht is, maar een luxe goed omdat niet iedereen het abonnementsgeld kan of wil betalen. Verder is de Noyb-voorzitter bang dat als één schaap over de dam is, er meerdere zullen volgen. “Europeanen gebruiken elke maand websites en apps van honderden bedrijven. Ze zouden allemaal een ‘privacytarief’ in rekening kunnen brengen als ze er niet mee akkoord gaan dat hun gegevens worden verzameld en verkocht. Als je de rekensom maakt, kan dit oplopen tot duizenden euro’s per jaar.”
(1) https://www.reuters.com/technology/meta-offers-cut-facebook-instagram-monthly-fees-599-euros-2024-03-19/
(2) https://www.vpngids.nl/nieuws/meta-onthult-plannen-voor-reclamevrije-abonnementen/
(3) https://noyb.eu/nl/28-ngos-urge-eu-dpas-reject-pay-or-okay-meta
