CDA informeert naar ‘serieuze alternatieven’ voor Amerikaanse cloudopslag

Dat blijkt uit schriftelijke vragen (1) van Henri Bontenbal en Harry van der Molen (beiden CDA) aan de staatssecretaris van Digitalisering, Alexandra van Huffelen.

Privégegevens Nederlandse studenten opgeslagen op Amerikaanse servers

De Tweede Kamerleden stellen de vragen naar aanleiding van internationaal onderzoek. Volgens de onderzoekers zijn de studieprestaties en privégegevens van ruim 340.000 Nederlandse studenten (2) zijn opgeslagen op de servers van Microsoft en Amazon. Het gaat naar verluidt om de gegevens van driekwart van alle studenten in ons land. Ook onderzoeksdata en digitale lessystemen worden in de cloud in de VS bewaard.

Het bewaren van de data voor zoveel studenten brengt risico’s met zich mee. Om te beginnen worden onderwijsinstellingen in hun vrijheid beperkt als ze eenmaal voor een cloudaanbieder hebben gekozen. Het overzetten van data naar een andere cloudprovider is een dure en complexe aangelegenheid. Verder is de privacy (3) van studenten, docenten en onderzoekers in het geding als hun gegevens in de VS worden bewaard. Amerikaanse veiligheidsdiensten kunnen deze informatie raadplegen onder het mom van nationale veiligheid. Tot slot is er een potentieel risico op spionage.

Voor deze problemen hebben de onderzoekers een oplossing bedacht: het ontwikkelen van opensourceprogramma’s in Europa. Alle universiteiten mogen dan de basis van deze software gebruiken en aanvullen met eigen, specifieke functionaliteiten. Het is een dure aangelegenheid, maar de onderzoekers zijn ervan overtuigd dat de investering zich terugbetaalt in meer vrijheid en privacywaarborgen.

Onderhandelingsruimte voor Nederlandse onderwijsinstellingen

De conclusies van het onderzoek waren voor Henri Bontenbal en Harry van der Molen aanleiding om een aantal vragen te stellen aan staatssecretaris Van Huffelen. De CDA’ers willen van de bewindsvrouw weten of zij kan bevestigen dat de gegevens van driekwart van de Nederlandse studenten zijn opgeslagen bij Amerikaanse cloudaanbieders. “Deelt u de mening dat deze situatie het risico op privacyschending, spionage en een verlies van strategische autonomie met zich meebrengt?”, zo vragen de Kamerleden aan de staatssecretaris.

Bontenbal en Van der Molen informeren welke afspraken over privacy en veiligheid Nederlandse onderwijsinstellingen met techbedrijven maken als ze een contract afsluiten. Ze willen weten in hoeverre er überhaupt ruimte is om afspraken over deze aspecten te maken tijdens de onderhandelingen.

Daarnaast zijn de Tweede Kamerleden benieuwd of het kabinet een rol voor zichzelf ziet weggelegd om onderwijsinstellingen te ondersteunen bij de onderhandelingen met internationale cloudaanbieders. “In hoeverre kunt u centrale kaders bieden aan onderwijsinstellingen die zien op het waarborgen van privacy, online veiligheid en strategische onafhankelijkheid in de samenwerking met cloudbedrijven?”

CDA vraagt naar ‘serieuze alternatieven’

De belangrijkste vraag van de CDA’ers is of er “serieuze alternatieven” zijn voor onderwijsinstellingen voor het gebruik van cloudoplossingen van Amerikaanse techbedrijven. “Bent u bereid om te onderzoeken of de Rijksoverheid samen met onderwijsinstellingen initiatieven kan opstarten of ondersteunen die zien op het ontwikkelingen van eigen cloudoplossingen?”, willen ze van staatssecretaris Van Huffelen weten. Tot slot moet de bewindsvrouw antwoord geven op de vraag op welke manier het kabinet daarbij zou kunnen aanhaken bij Europese initiatieven.

De VVD en de SP stelden eerder al schriftelijke vragen (4) over de opslag van data van Nederlandse studenten door Amerikaanse technologiebedrijven.

1. https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/kamervragen/detail?id=2022Z19981&did=2022D42923

2. https://www.vpngids.nl/nieuws/gegevens-nederlandse-studenten-massaal-opgeslagen-op-amerikaanse-servers/

3. https://www.vpngids.nl/privacy/devices/privacyrisicos-smart-speaker/

4. https://www.vpngids.nl/nieuws/vvd-bezorgd-om-opslaan-studentgegevens-op-amerikaanse-servers/