Datatilsynet, de privacywaakhond van Noorwegen, wil dat het tijdelijke verbod voor het aanbieden van gerichte advertenties door Meta permanent wordt. Daarom heeft ze de European Data Protection Board (EDPB) aangeschreven met het verzoek om dit te realiseren. Meta is het hiermee oneens en meent dat de Noorse privacywaakhond geen juridische grondslag heeft om dit verzoek aan de EDPB voor te leggen.
Meta ligt al jarenlang onder vuur voor het aanbieden van persoonsgerichte advertenties. Jarenlang gebruikte het bedrijf de uitvoeringsovereenkomst als juridische basis hiervoor. Dat houdt in dat iedereen met een Facebook– of Instagram-account instemt dat het bedrijf gebruikersgegevens verzamelt om de sociale netwerken te kunnen aanbieden.
De Ierse Data Protection Commission (DPC) oordeelde dat deze ‘contractuele noodzaak’ in strijd was met de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Dat betekent dat Meta jarenlang illegaal en onrechtmatig gegevens van gebruikers verzamelde om gerichte advertenties voor te schotelen. Daarvoor kreeg het bedrijf begin 2023 een boete van 390 miljoen euro opgelegd.
In maart paste Meta de gebruikersvoorwaarden aan en zei dat het gebruikersgegevens verzamelde op basis van een gerechtvaardigd belang. Het techbedrijf hoefde dan niet langer om toestemming van gebruikers te vragen en het aanbieden van gerichte advertenties zou dan onderdeel uitmaken van de dienstverlening. Het Europees Hof van Justitie bepaalde in juli dat het aanbieden van gerichte advertenties geen gerechtvaardigd belang is.
Datatilsynet gebruikte de uitspraak van het Hof om een tijdelijk verbod op te leggen aan Meta. De Noorse toezichthouder stelde dat Meta “zeer ondoorzichtige en indringende monitorings- en profileringsactiviteiten” hanteerde om gevoelige gegevens van gebruikers te verwerken. Om die reden mag het bedrijf drie maanden lang geen gerichte advertenties voorschotelen op Facebook en Instagram. Als Meta zich niet aan dit verbod houdt, kan de privacywaakhond een boete van omgerekend bijna 90.000 euro per dag opleggen.
Het besluit van Datatilsynet vervalt op vrijdag 3 november. Dat betekent dat Meta als vanouds weer gerichte advertenties mag aanbieden op haar platforms. De toezichthouder meent echter dat Meta nog steeds onrechtmatig persoonsgegevens verwerkt. Daarom heeft ze een brief gestuurd naar de EDPB met het verzoek om het tijdelijke verbod om te zetten in een permanent besluit.
“Meta blijft persoonsgegevens onrechtmatig verwerken in de hele Europese Economische Ruimte. De zaak voorleggen aan de EDPB is de enige manier om ervoor te zorgen dat Meta de rechten van Facebook- en Instagram-gebruikers respecteert”, zo legt hoofd van de internationale afdeling van Datatilsynet Tobias Judin uit.
Meta is het niet eens dat de Noorse gegevensbeschermingsautoriteit een beroep doet op de EDPB. Het techbedrijf vindt dat het besluit van Datatilsynet ongeldig is en dat de toezichthouder geen juridische grondslag heeft om de EDPB om een bindend advies te vragen. Tot slot heeft Meta plannen om gebruikers binnenkort om toestemming te vragen voor behavioural advertising.
“Het is onzeker of en wanneer een geldig toestemmingsmechanisme van kracht zal zijn. De Noorse gegevensbeschermingsautoriteit is van mening dat we illegale activiteiten in de tussentijd niet kunnen tolereren”, zo verdedigt Judin de stap naar de Europese koepelorganisatie.
