Minister van Financiën Sigrid Kaag heeft uit de doeken gedaan over een wetsvoorstel dat de toegang tot het UBO-register moet beperken. Het register is nu nog openbaar toegankelijk. Het Europees Hof van Justitie bepaalde dat daar een eind moet komen. Het voorstel is te bekijken op Internetconsultatie.nl.
‘UBO’ is een afkorting voor Ultimate Beneficials Owners. Het UBO-register is een Europese database waarin staat wie de eigenaar is van een stichting of vennootschap, en wie er zeggenschap of een belang heeft in de betreffende organisatie. Het doel van het register is om criminele activiteiten te voorkomen en op te sporen, zoals het witwassen van geld, financiering van terroristische groeperingen en andere vormen van fraude.
Een deel van de gegevens uit het UBO-register -denk aan voor- en achternamen, geboortedata, nationaliteit en de omvang van het economisch belang van de UBO- is openbaar voor Nederlandse en Europese instanties. Het idee is dat vrije toegankelijkheid tot deze data een afschrikwekkende werking heeft voor criminelen.
Het Europees Hof van Justitie bepaalde in november 2022 dat de openbare toegankelijkheid van het UBO-register een inbreuk is op een aantal fundamentele mensenrechten, namelijk het recht op privacy en bescherming van persoonsgegevens.
Naar aanleiding van de uitspraak bepaalde minister Kaag dat de Kamer van Koophandel voorlopig geen informatie uit het UBO-register mocht verstrekken. De bewindsvrouw beloofde een wetsvoorstel te schrijven om de toegang tot het register aan banden te leggen.
Een conceptvoorstel van de wet is nu te vinden op Internetconsultatie.nl. De kern van het wetsvoorstel is dat de UBO-registers in de nabije toekomst alleen voor ‘specifiek aangewezen partijen’ beschikbaar zijn. Het wetsvoorstel verandert niets aan de verplichting van partijen om informatie over UBO’s te registreren, of aan de verplichting voor partijen om het UBO-register te raadplegen.
Volgens het Europees Hof van Justitie zijn er drie categorieën die toegang hebben tot het UBO-register: (1) bevoegde autoriteiten zoals opsporingsdiensten, (2) instellingen die zich bezighouden met de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwtf) zoals banken en (3) het brede publiek. Deze drie categorieën worden expliciet in het wetsvoorstel vastgelegd.
“Voor een goede werking van het register is het van belang dat de eerste twee categorieën toegang hebben tot informatie uit het register”, benadrukte minister Kaag na de uitspraak van het Hof. Toegang voor het brede publiek wordt in het wetsvoorstel beperkt tot personen en instanties ‘die een legitiem belang kunnen aantonen’.
Wie zijn mening over het wetsvoorstel wil geven, kan hiervoor tot en met 28 juni terecht op Internetconsultatie.nl.
